Brexit: Διεργασίες ενόψει, μετά την απόφαση εξόδου από την ΕΕ

Ριζοσπάστης




Πρωθυπουργός μέχρι το συνέδριο του Συντηρητικού Κόμματος τον Οκτώβρη θα παραμείνει ο Κάμερον, δηλώνοντας ότι παραιτείται για να διαχειριστεί άλλος τη διαπραγμάτευση του Βrexit...
Τελικά, οι κάλπες του βρετανικού δημοψηφίσματος της 23ης Ιούνη έκαναν την «έκπληξη». Παρά τις περί του αντιθέτου προειδοποιήσεις και αναλύσεις ηγετικών αξιωματούχων της ΕΕ, τραπεζιτών και στελεχών του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, οι κάλπες στο Ηνωμένο Βασίλειο έβγαλαν ξεκάθαρη απόφαση υπέρ του Βrexit, της αποχώρησης δηλαδή της Βρετανίας από τη ΕΕ. Ανεξάρτητα με το πώς θα χειριστούν από δω και μπρος το αποτέλεσμα των καλπών οι Βρετανοί αστοί πολιτικοί, εντός και εκτός της απερχόμενης κυβέρνησης του Ντέιβιντ Κάμερον, αλλά και οι πολιτικές δυνάμεις εντός ΕΕ, γεγονός αναμφισβήτητο παραμένει πως το 51,8% του εκλογικού σώματος ψήφισε «αποχώρηση».



Το αποτέλεσμα φανερώνει την αυξημένη δυσαρέσκεια των ασθενέστερων λαϊκών στρωμάτων απέναντι στην ΕΕ και τις αντιλαϊκές πολιτικές της που χαράσσονταν και χαράζονται για να εξυπηρετήσουν βασικά τα συμφέροντα των μονοπωλίων. Δυσαρέσκεια που βεβαίως θα πρέπει να απεγκλωβιστεί από τις ενδοαστικές αντιθέσεις που επίσης εκφράστηκαν με το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος.

Μια τέτοια δυσαρέσκεια μπορεί να πιάνει τόπο προς όφελος των λαών στο βαθμό που αποκτά ριζοσπαστικά αντικαπιταλιστικά χαρακτηριστικά, που συνδέεται η πάλη για την αποδέσμευση με την πάλη για την εργατική - λαϊκή εξουσία. Είναι επίσης γεγονός ότι το αποτέλεσμα εξέφρασε δυσαρέσκεια απέναντι στο τμήμα αυτών των αστικών κομμάτων που με τις πολιτικές τους καλλιεργούσαν φρούδες ελπίδες περί της δήθεν «Ευρώπης των λαών, της ευημερίας και της ανάπτυξης».

Σίγουρα, οι εξελίξεις επιδρούν σε διεργασίες στο αστικό πολιτικό σύστημα, αφού ενισχυμένοι πολιτικά βγαίνουν ο ευρωσκεπτικιστής αντιδραστικόςΝάιτζελ Φάρατζ και το «Κόμμα Ανεξαρτησίας Ηνωμένου Βασιλείου» (UKIP) και ο πρώην δήμαρχος του Λονδίνου, Μπόρις Τζόνσον, που θεωρείται μάλιστα και ο πιο πιθανός διάδοχος του Κάμερον στο βρετανικό πρωθυπουργικό θώκο, όταν γίνει το συνέδριο του Συντηρητικού Κόμματος τον επόμενο Οκτώβρη...
Διαπάλη μεταξύ ιμπεριαλιστικών κέντρων

Η όξυνση της διαπάλης των μονοπωλίων και ανταγωνιστικών ιμπεριαλιστικών κέντρων, των εσωτερικών αντιθέσεων εντός ΕΕ, της ανισομετρίας των οικονομιών χωρών - μελών αναδεικνύεται από την εξέλιξη στη Βρετανία που θα επισπεύσει διεργασίες.

Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος αποκαλύπτει κόντρες τμημάτων του βρετανικού κεφαλαίου με το γερμανικό κεφάλαιο. Αντίστοιχες κόντρες υπάρχουν και με αστικές τάξεις άλλων κρατών όπως της Ιταλίας, της Γαλλίας κ.ά.

Δεν είναι τυχαία η αντίθεση που παρατηρήθηκε από τις πρώτες ώρες, της 24ης Ιούνη, από τη μια μεριά ανάμεσα στον Βρετανό πρωθυπουργό,Ντέιβιντ Κάμερον, και τον αντίπαλό του στο δημοψήφισμα, αλλά «συνεταίρο» στο Συντηρητικό Κόμμα, Μπόρις Τζόνσον, προκειμένου να μην υπάρξει βιασύνη στους χειρισμούς για τη διαδικασία διαπραγμάτευσης εξόδου της Βρετανίας από την ΕΕ. Και τη σπουδή, από την άλλη, των «τεσσάρων» της ΕΕ, δηλαδή του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ, του προέδρου της Κομισιόν,Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, του προέδρου της Ευρωβουλής, Μάρτιν Σουλτς, και του Ολλανδού πρωθυπουργού, Μαρκ Ρούτε (που προεδρεύει έως το τέλος Ιούνη στην ΕΕ), να προωθήσουν μία γρήγορη διαδικασία εξόδου της Βρετανίας.

Σε κοινή ανακοίνωσή τους, οι «τέσσερις» εξέφρασαν ετοιμότητα να αρχίσουν άμεσα οι σχετικές διαπραγματεύσεις και η εφαρμογή του άρθρου 50 της Συνθήκης της Λισσαβόνας, που προβλέπει συνοπτικά (αν και αόριστα...) τις διαδικασίες εξόδου μιας χώρας από την ΕΕ σε μία περίοδο τουλάχιστον δύο ετών. Προσθέτοντας, βεβαίως, ότι «λυπούνται» για την απόφαση της Βρετανίας να αποχωρήσει από την ΕΕ και ότι «σέβονται» την ψήφο του βρετανικού λαού...

Στο μεταξύ, πληροφορίες της γερμανικής εφημερίδας «Handelsblatt»ανέφεραν την Παρασκευή σχέδιο του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών και του υπουργού Β. Σόιμπλε, με στόχο την επιδίωξη μιας «ειδικής σχέσης συνεργασίας» με τη Βρετανία υπό το καθεστώς «συνεργαζόμενου εταίρου» με τέτοιον, εντούτοις, τρόπο που να μην εξασφαλίζει αυτόματη και ελεύθερη πρόσβαση στην ενιαία αγορά, ώστε να μην ενθαρρύνει μιμητές του Brexit σε άλλες χώρες όπως η Γαλλία, η Ολλανδία, η Σουηδία ή η Αυστρία...
Οι επόμενες κινήσεις και αβεβαιότητα...

Σε κάθε περίπτωση, το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος έχει επιταχύνει διεργασίες εντός ΕΕ. Χτες, Σάββατο, για παράδειγμα, είχε προγραμματιστεί στο Βερολίνο έκτακτη συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών έξι «συνιδρυτικών» χωρών της πρώην ΕΟΚ, δηλαδή της Γερμανίας, της Γαλλίας, της Ιταλίας, της Ολλανδίας, του Βελγίου και του Λουξεμβούργου. Σε αυτήν τη συνάντηση, σύμφωνα με πληροφορίες που κυκλοφόρησαν την Παρασκευή, ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών, Φρανκ Βάλτερ Σταϊνμάγιερ φερόταν έτοιμος να παρουσιάσει, από κοινού με τον Γάλλο ομόλογό του, Ζαν Μαρκ Ερό, το σχέδιό του για μια «ευέλικτη» ΕΕ.

Τη Δευτέρα, η Γερμανίδα καγκελάριος, Α. Μέρκελ, συγκάλεσε, επίσης στο Βερολίνο, έκτακτη συνάντηση με τον Γάλλο Πρόεδρο, Φρανσουά Ολάντ, τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντ.Τουσκ, τον Ιταλό πρωθυπουργό, Ματέο Ρέντσι.

Την Τρίτη, ο πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου, Μάρτιν Σουλτς, συγκάλεσε Ολομέλεια του Σώματος σε σχέση με το Brexit, λίγες ώρες πριν την έναρξη διήμερης Συνόδου Κορυφής της ΕΕ. Την πρώτη μέρα της διήμερης Συνόδου θα παραστεί ο Βρετανός πρωθυπουργός, Ντ. Κάμερον, ενώ τη δεύτερη μέρα, (29/6) θα απέχει από τη Σύνοδο Κορυφής που θα είναι και η πρώτη των 27 ηγετών της ΕΕ (αντί των 28).


Οι αποφάσεις που θα ληφθούν, εάν αυτό καταστεί άμεσα δυνατόν, στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ πιθανότατα να αποτελέσουν ένα πρώτο σχεδιάγραμμα διεργασιών σε πιο επίσημο επίπεδο, δίχως βεβαίως να αποκλείονται και διάφορες «εκπλήξεις». Οπως π.χ. ένα δεύτερο βρετανικό δημοψήφισμα (όπως είχε γίνει, π.χ., προ ετών με την περίπτωση της Γαλλίας), ή ένα νέο πλάνο επιβράδυνσης των όποιων εξελίξεων σε βάθος χρόνου (πέραν δηλαδή της διετίας που προβλέπει το άρθρο 50 της Συνθήκης της Λισσαβόνας). `Η ακόμη και μια «καταμέτρηση ξεχασμένων» ψήφων σε κάποια ξεχασμένα χωριά της Σκοτίας ή της Ουαλίας.





Δέσποινα ΟΡΦΑΝΑΚΗ