Στο Δίστομο, όπου πατήσεις να προσέχεις...

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

Εδώ 'ναι το πικρό το χώμα του Διστόμου

ω, εσύ διαβάτη, όπου πατήσεις να προσέχεις.

Εδώ πονά η σιωπή, πονάει κι η πέτρα κάθε δρόμου

κι απ' τη θυσία και τη σκληρότητα του ανθρώπου.

Γιάννης Ρίτσος

Οταν η κτηνωδία "βαφτίζεται" καθήκον, όταν ο "θρίαμβος" του ναζισμού στηρίζεται σε ολοκαυτώματα και ξεκλήρισμα άμαχου πληθυσμού, τότε "γεννιούνται" τραγωδίες σαν και αυτές του Δίστομου. Αύριο 10 Ιουνίου, συμπληρώνονται 52 χρόνια από τη σφαγή στη μικρή βοιωτική πόλη, όπου συντελέστηκε ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα του φασισμού.

Εκείνη την ημέρα το ξακουστό κεφαλοχώρι, κολύμπησε στο αίμα. Τα κορμιά, άψυχα, "στρωμένα" στους δρόμους. Βυζανιάρικα λογχισμένα και τσαλαπατημένα, γυναίκες με ανοιχτές κοιλιές, κοπέλες με ρούχα ξεσκισμένα που προδίδουν βιασμό και με κομμένα στήθια, ακόμα και πράξεις νεκροφιλίας... Φοβερές εικόνες, που όσοι τις βίωσαν έχουν αποτυπωθεί για πάντα στο μυαλό και την ψυχή τους...

Ηταν ένα σαββατιάτικο πρωινό, όταν ορδές χιτλερικών έφτασαν στο Δίστομο. Περικυκλώνουν το χωριό και ζητάνε από τους κατοίκους να παραμείνουν στα σπίτια τους. Λίγο αργότερα τους έρημους δρόμους του χωριού διατρέχουν εξαγριωμένοι Ες - Ες με εφ' όπλου λόγχη. Μπαίνουν στα σπίτια, σκοτώνουν και καίνε. Τα παρακάλια και ο θρήνος των απροστάτευτων ανθρώπων δε στέκουν ικανά να εξευμενίσουν την άγρια ψυχή των μακελάρηδων. Φεύγοντας βάζουν ένα σταυρό στην πόρτα του κάθε σπιτιού για να επισημοποιήσουν το έργο τους και παράλληλα να μη χάνουν χρόνο οι συνάδελφοί τους.
"Να αφανιστεί ολόκληρο το χωριό"

Ο αντιστασιακός συγγραφέας Τάκης Λάππας βρήκε αμέσως μετά τη σφαγή αρκετούς ανθρώπους και κατάφερε να καταγράψει και να δώσει για πάντα στην ιστορία το συγκλονιστικό χρονικό.

Την εικόνα από το σπιτικό του παπά - Σωτήρη Ζήση την έδωσε η παπαδιά ηΚοντύλω,που μέσα στο σπίτι της είχαν μαζευτεί 14 ψυχές. Οι Γερμανοί όρμηξαν στο σπίτι της, αφού πρώτα είχαν σκοτώσει τον παπά και άρχισαν να πυροβολούν. "Εγώ, τη στιγμή που μας βάλανε στο τουφεκίδι, βύζαινα το κοριτσάκι μου την Μαργαρίτα, ενός χρόνου. Μου ρίξανε τρεις σφαίρες. Η μια μου χάλασε το ζερβί χέρι, η άλλη με πήρε ξώπετσα κάτω από το αυτί και η τρίτη χτύπησε στο κεφάλι το κοριτσάκι μου. Της άνοιξε το κεφάλι κι όπως την κράταγα στην αγκαλιά μου όλα τα μυαλά της πετάχτηκαν στα μούτρα μου",θα πει η ίδια.

Στο μαρτυρικό αυτό μέρος είχε εκτελεστεί κατά γράμμα η διαταγή των χιτλερικών: "Να αφανιστεί ολόκληρο το χωριό". Πάνω από 250 συνολικά οι νεκροί, 50 ήταν νήπια και παιδιά.

Η σφαγή ήταν εμπνευσμένη από το επιτελείο της "Βέρμαχτ", που είχε σκοπό - πραγματοποιώντας εκτελέσεις και καταστροφές - να χτυπήσει την αντίσταση του λαού μας. Το '44 ο γερμανικός στρατός χάνει σε όλα τα μέτωπα του πολέμου. Ο Κόκκινος Στρατός προελαύνει, ενώ τέσσερις μέρες πριν από το μακελειό, έχει γίνει η απόβαση στη Νορμανδία. Οι Γερμανοί κατακτητές βλέπουν να πλησιάζει το τέλος της "νέας τάξης" και καταλαμβάνονται από αμόκ. Ενας Γερμανός στρατιώτης νεκρός, 50 Ελληνες. Δέκα στρατιώτες, ένα ολόκληρο χωριό. Ετσι πιστεύουν ότι θα γονατίσουν το Κίνημα της Αντίστασης.
Ατιμώρητοι...

Το Διεθνές Δικαστήριο της Νυρεμβέργης χαρακτηρίζει τη σφαγή του Διστόμου"κατάπτυστο γεγονός για τον πολιτισμό εκείνων που φιλοδόξησαν να κυβερνήσουν τον κόσμο... ". Μετά την ήττα της φασιστικής Γερμανίας, ο διοικητής των ναζί που διέπραξαν το έγκλημα του Διστόμου, Χανς Ζάμπελ,συλλαμβάνεται στο Παρίσι. Ομως ενώ ήταν προφυλακισμένος και επρόκειτο να προσαχθεί στη χώρα μας, με παρέμβαση της τότε κυβέρνησης της Δ. Γερμανίας παραδίδεται στις αρχές της Βόννης και σύμφωνα με πληροφορίες παραμένει σήμερα ελεύθερος.

Το Δίστομο, τα Καλάβρυτα και οι χιλιάδες νεκροί του τόπου μας δε δικαιώθηκαν ποτέ. Οι ελληνικές κυβερνήσεις δεν είχαν καν το θάρρος να διεκδικήσουν τις πολεμικές επανορθώσεις. Οχι μόνο για λόγους οικονομικούς, αλλά κυρίως για τη διαπαιδαγώγηση του γερμανικού λαού.