Γράφει ο Καφενόβιος
Απειλούν να ισοπεδώσουν το κοινωνικό κράτος και να απορρυθμίσουν πλήρως την αγορά εργασίας. Ο βιασμός αυτός αναγγέλλεται ως αναπόφευκτος μονόδρομος, προφανώς για να χαλαρώσουμε και αδιαμαρτύρητα να τον αποδεχθούμε…
Ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών προαναγγέλλει προσφυγές στη Δικαιοσύνη κατά του διαβόητου Μνημονίου επειδή «πάσχει από τυπική και ουσιαστική συνταγματικότητα, προσβάλλει το λεγόμενο κοινωνικό κεκτημένο και ανατρέπει τις θεσμικές εγγυήσεις που σχετίζονται με το δικαίωμα στην εργασία, την κοινωνική ασφάλιση και τη συνταξιοδότηση. Παραβιάζει ακόμη τη νομολογία τόσο του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου όσο και του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ενωσης».
Μπορούν τα συνταγματικά δικαιώματα να αποτελέσουν ανάχωμα απέναντι στην επιχειρούμενη κατεδάφιση του κοινωνικού κράτους; Στο ερώτημα απαντά ο αν. καθηγητής του ΔΠΘ Γ. Κατρουγκάλος:
Η διεθνής εμπειρία δείχνει ότι τα Συντάγματα δεν αποτελούν απλά χάρτινα εμπόδια σχεδόν σε όλες τις χώρες όπου..........
επιχειρήθηκε η επιβολή των μέτρων του ΔΝΤ, πολλά από αυτά κρίθηκαν αντισυνταγματικά και καταργήθηκαν στην πράξη.
Ενδεικτικά και μόνον για τις περικοπές των συντάξεων εκδόθηκαν τα τελευταία χρόνια οι εξής αποφάσεις συνταγματικών δικαστηρίων:
* Το Συνταγματικό Δικαστήριο της Λετονίας έκρινε τον Δεκέμβρη που μας πέρασε αντισυνταγματική τη μείωση των συντάξεων, κατ' εφαρμογή του προγράμματος του ΔΝΤ. Το Δικαστήριο έκρινε ότι «οι συμφωνίες που υπογράφονται με τους διεθνείς δανειστές δεν μπορούν να χρησιμεύσουν ως επιχείρημα για τον περιορισμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων».
* Το Συνταγματικό Δικαστήριο της Κολομβίας έκρινε αντισυνταγματικό τον νόμο που προέβλεπε άνοδο των ορίων ηλικίας από τα 60 στα 62 έτη. Λόγω της απόφασης, το νέο συνταξιοδοτικό σύστημα θα εφαρμοστεί με πλήρη μεταβατική περίοδο είκοσι ετών.
* Στην Αργεντινή, το Συνταγματικό Δικαστήριο το 2003 έκρινε ως αντισυνταγματική ακόμη και μια -μικρή σχετικά με τις εδώ πιέσεις ΔΝΤ και Ε.Ε.- μείωση των συντάξεων κατά 13%.
Σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις ακολούθησε επαναδιαπραγμάτευση με το ΔΝΤ, ώστε να τροποποιηθεί το πρόγραμμα προσαρμογής και να καλυφθεί η αντισυνταγματικότητα. Και, φυσικά, πέραν από τα εθνικά δικαστήρια υπάρχει και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας, η Επιτροπή του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη, η Επιτροπή του Συμφώνου του ΟΗΕ για τα Κοινωνικά Δικαιώματα.
Ο βιασμός, επομένως, δεν αποτελεί μονόδρομο. Στα δικαστήρια, στα διεθνή fora και στο δρόμο -κυρίως στο δρόμο!- τα μέτρα αυτά πρέπει να πολεμηθούν με κάθε μέσο. Δεν πρέπει να περάσουν. Δεν πρόκειται για την υπεράσπιση παρωχημένων κεκτημένων. Πρόκειται για τη δημοκρατία και το κράτος δικαίου.
