Ανοιχτό σε μαζικούς φορείς και σωματεία το πλούσιο αρχειακό υλικό
 |
| Η εφημερίδα «Αντιφασίστας» της Ομάδας Συμβίωσης Πολιτικών Εξορίστων Ανάφης, στις 21 Γενάρη 1939. Με αφορμή τη συμπλήρωση 15 χρόνων από το θάνατο του Λένιν, προτρέπει τους εξόριστους να κάνουν τη συγκεκριμένη μέρα «μέρα ιδεολογικής εξόρμησης» |
Την ιστορία του ΚΚΕ αλλά και του εργατικού και λαϊκού κινήματος ευρύτερα, μέσα από ντοκουμέντα, εφημερίδες και έντυπα διαφορετικών ιστορικών περιόδων, μέσα από σπάνιες εκδόσεις και χιλιάδες τίτλους βιβλίων, περικλείει το Επιμορφωτικό Κέντρο Βιβλιοθήκη - Αρχείο «Χαρίλαος Φλωράκης». Το Επιμορφωτικό Κέντρο στεγάζεται στο σπίτι στο οποίο έζησε για αρκετά χρόνια και δώρησε στο ΚΚΕ ο Χαρίλαος Φλωράκης. Βρίσκεται στο Χαλάνδρι, στην οδό Χαρίλαου Φλωράκη (πρώην Πυθίας) 6.
Επικοινωνία με το Κέντρο μπορεί να γίνει τηλεφωνικά, στο210.6851.129, μέσω της ηλεκτρονικής του διεύθυνσης,ekxf@otenet.gr και από την την ιστοσελίδα www.ekxf.gr.
Το υλικό που συγκεντρώνει είναι ψηφιοποιημένο και αρχειοθετημένο, εύκολα προσβάσιμο σε όποιον επιθυμεί να έρθει σε επαφή με την ιστορία μέσα από τις πηγές της. Για τη λειτουργία του Κέντρου και τον τρόπο που μπορεί να αξιοποιηθεί από εργατικά σωματεία, μαζικούς φορείς, Κομματικές Οργανώσεις αλλά και φοιτητές, ερευνητές, καθηγητές και κάθε ενδιαφερόμενο, μιλά στο «Ρ» ο Νίκος Παπαγεωργάκης, υπεύθυνος του Επιμορφωτικού Κέντρου.
Το Επιμορφωτικό Κέντρο παρέχει τη δυνατότητα πρόσβασης σε ψηφιοποιημένο αρχειακό υλικό, το οποίο μάλιστα συνεχώς εμπλουτίζεται. Το υλικό αφορά ντοκουμέντα του ΚΚΕ, κομματικό και εργατικό Τύπο αλλά και αστικά έντυπα και εφημερίδες.
Ακόμα, διαθέτει βιβλιοθήκη και αναγνωστήριο, ανοιχτά για το κοινό. Ανάμεσα στους χιλιάδες
τίτλους περιλαμβάνονται βιβλία παγκόσμιας και ελληνικής ιστορία, κοινωνικών επιστημών, τα έργα των κλασσικών του μαρξισμού (Μαρξ, Ενγκελς, Λένιν), τα ντοκουμέντα και τα επίσημα κείμενα του ΚΚΕ αλλά και αρκετές σπάνιες εκδόσεις προηγούμενων δεκαετιών. Εκτός από τις δραστηριότητες που διοργανώνει το ίδιο, το Επιμορφωτικό Κέντρο φιλοξενεί στο χώρο του εκδηλώσεις Κομματικών και Κνίτικων Οργανώσεων, μαζικών φορέων, παρουσιάσεις βιβλίων και συζητήσεις.
 |
| Ο «Νέος Λενινιστής», μηνιαίο όργανο της ΟΚΝΕ |
Ανάμεσα στους επισκέπτες του, σημειώνει ο Ν. Παπαγεωργάκης, βρίσκονται πολλοί ερευνητές, φοιτητές, υποψήφιοι διδάκτορες και καθηγητές που ενδιαφέρονται για το αρχείο του ΚΚΕ. Εξηγεί όμως πως το Κέντρο δεν απευθύνεται μόνο σε ιστορικούς και ερευνητές, αλλά και σε μαζικούς φορείς, σε σωματεία και φυσικά στις Οργανώσεις του Κόμματος και της ΚΝΕ, που θέλουν τόσο να γνωρίσουν το χώρο, μιας και σε αυτόν έζησε για αρκετά χρόνια ο Χαρίλαος Φλωράκης, όσο και να αξιοποιήσουν το υλικό που συγκεντρώνεται σε αυτόν στη δράση και τις πρωτοβουλίες τους.
Μελέτη και γνώση - όπλα για τη δράση
Οσον αφορά το αρχειακό υλικό, ο Νίκος Παπαγεωργάκης σημειώνει πως περιλαμβάνει εφημερίδες εξορίστων από όλες τις διαφορετικές ιστορικές περιόδους στις οποίες το ΚΚΕ βρέθηκε στην παρανομία. Ακόμα, μπορεί κανείς να βρει πλήθος υλικών που αφορούν την περίοδο της 7χρονης δικτατορίας (1967-1974), ανάμεσα σε άλλα και απολογίες κομμουνιστών στα δικαστήρια της εποχής. Επισημαίνει πως τα κείμενα αυτά δείχνουν το σθένος των κομμουνιστών και την πίστη τους στην υπόθεση της εργατικής τάξης, και με την έννοια αυτή μπορούν να συμβάλουν όχι μόνο στην ιστορική γνώση αλλά και στην αγωνιστική διαπαιδαγώγηση της νεολαίας.
Πρόσφατα έχουν ψηφιοποιηθεί και είναι πλέον διαθέσιμα υλικά που αφορούν την περίοδο πριν την ίδρυση του ΣΕΚΕ και τη δεκαετία του 1930. Για παράδειγμα, υπάρχει ένας σημαντικός πυρήνας υλικών που αφορούν τους προγενέστερους του ΣΕΚΕ Σοσιαλιστικούς Ομίλους. Μέσα από το συγκεκριμένο υλικό, σημειώνει ο Ν. Παπαγεωργάκης, αποτυπώνεται η εξέλιξη της σοσιαλιστικής σκέψης στην Ελλάδα, τα πρώτα βήματα της εργατικής τάξης στην πορεία της αυτοσυνείδησής της. Φαίνεται ακόμα πως η εξέλιξη αυτή συνδέεται στενά με την ανάπτυξη του εργατικού κινήματος και τους αγώνες του.
 |
| Η έκτακτη έκδοση της εφημερίδας της ΕΠΟΝ «Νέα Γενιά» στις 28 Οκτώβρη 1943 |
Ανάμεσα στο αρχειακό υλικό της συγκεκριμένης εποχής υπάρχει ένα μεγάλο μέρος που αφορά τη νεολαία, εφημερίδες και περιοδικά της ΟΚΝΕ, ανακοινώσεις και προκηρύξεις. Χαρακτηριστικό παράδειγμα οι αναφορές που γίνονται στα έντυπα της ΟΚΝΕ για τη δουλειά στην εργατική νεολαία, τις θέσεις και τη δράση που ανέπτυξε η Οργάνωση διεκδικώντας την πληρωμή των μαθητευόμενων νέων της περιόδου εκείνης. Πρόκειται για ένα θέμα που για τη σημερινή εργαζόμενη νεολαία δεν είναι μόνο ενδιαφέρον αλλά και χρήσιμο με δεδομένο, όπως τονίζει Ν. Παπαγεωργάκης, ότι οι νέοι και οι νέες βρίσκονται σήμερα αντιμέτωποι με την εξάπλωση των εργασιακών σχέσεων στα πρότυπα της «μαθητείας».
Το ίδιο χρήσιμο μπορεί να φανεί το σχετικό υλικό στα ταξικά συνδικάτα που στοχεύουν να εντάσσουν στη δράση την εργαζόμενη νεολαία, τους μαθητευόμενους και τους πρακτικάριους σε κάθε χώρο δουλειάς. Ιδιαίτερη σημασία έχει το υλικό που ενσωματώθηκε στο αρχείο και αφορά τις θέσεις του ΚΚΕ και της ΟΚΝΕ απέναντι στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο αλλά και τη στάση που κράτησε η αστική τάξη αντίστοιχα εκείνη την εποχή. Πρόκειται για την περίοδο στην οποία εξελίσσεται η εκστρατεία στη Μικρά Ασία και στο σχετικό υλικό αποτυπώνονται οι προβλέψεις του ΚΚΕ και οι προειδοποιήσεις προς το λαό για τις συνέπειες που έχει για τον ίδιο η εμπλοκή του στους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς και ανταγωνισμούς.
Πώς μπορεί να αξιοποιηθεί
Ενα παράδειγμα, για τον τρόπο με τον οποίο το υλικό του Επιμορφωτικού Κέντρου μπορεί να πλουτίσει τη δράση και τις πρωτοβουλίες Οργανώσεων και φορέων μπορεί να δώσει η αξιοποίησή του μπροστά στις εκδηλώσεις που ετοιμάζονται για την επέτειο της 28ης Οκτώβρη. Η μελέτη των ντοκουμέντων της περιόδου, επισημαίνει ο Ν. Παπαγεωργάκης, είναι όπλο στην απόκρουση της ανιστόρητης θεωρίας των δύο άκρων, με βάση την οποία σήμερα η ναζιστική και φασιστική εγκληματική δράση εξισώνεται με τους αγώνες του λαϊκού κινήματος.
 |
| Δεκάδες φύλλα της εφημερίδας «Η Φωνή του Εργάτου», που αποτελούσε όργανο της ελληνικής ομοσπονδίας του Εργατικού Κόμματος της Αμερικής, υπάρχουν ψηφιοποιημένα στο αρχείο του Επιμορφωτικού Κέντρου |
Οπως εξηγεί, πρόκειται για μια περίοδο που μελετώντας την μπορεί κανείς να διαπιστώσει την κραυγαλέα σύμπλευση των αστών πολιτικών ενάντια στον ηρωικό αγώνα του λαού, τα κηρύγματα υποταγής στο γερμανικό ναζισμό και τη στήριξη της τρομοκρατικής δράσης των Ταγμάτων Ασφαλείας, όχι μόνο από τις δυνάμεις της «Δεξιάς» αλλά και από τους πολιτικούς του λεγόμενου «Κέντρου», από το σύνολο, με άλλα λόγια, του αστικού πολιτικού κόσμου.
Μέσα από τον επαναστατικό και τον αστικό Τύπο της εποχής, τις προκηρύξεις του ΕΑΜ, της ΕΠΟΝ, μπορεί να εμπλουτιστεί και να ζωντανέψει τόσο το περιεχόμενο όσο και η μορφή μιας εκδήλωσης. Με μια επιλογή υλικού μπορεί να στηθεί, για παράδειγμα, μια μικρή έκθεση ή να ακουστούν αποσπάσματα από σχετικά κείμενα που θα πλαισιώσουν μια συζήτηση. Εχει ενδιαφέρον το πως γιορτάστηκε η συγκεκριμένη επέτειος από τις δυνάμεις του ΕΑΜ κατά τη διάρκεια του πολέμου και της Κατοχής αλλά και αργότερα στα χρόνια της ηρωικής πάλης του ΔΣΕ, σημειώνει ο Ν. Παπαγεωργάκης.
Η εφημερίδα της ΕΠΟΝ «Νέα Γενιά» κυκλοφόρησε στις 28 Οκτώβρη του 1943 με το σύνθημα δίπλα στον τίτλο της: «28 Οκτωβρίου: Εθνική αντιφασιστική μέρα του ελληνικού λαού και της νεολαίας». Στις σελίδες της αναφέρει σχετικά με το χαρακτήρα της επετείου και του γιορτασμού της: «Οι δρόμοι και τα σχολεία, τα εργοστάσια και τα γραφεία, τα βουνά, οι λόγγοι, οι πολιτείες και τα χωριά, καθένα και προμαχώνας (...) Αγωνιστής και φρουρός ο λαός και η νεολαία. Πολεμάει τον τύραννο, παλεύει με τον εσωτερικό εχτρό, χτυπάει τον προδότη, τσακίζει το διασπαστή».
Αναφορές στη συγκεκριμένη επέτειο υπάρχουν και στις εκπομπές και τα δελτία ειδήσεων του ραδιοσταθμού «Ελεύθερη Ελλάδα», οι εκφωνήσεις των οποίων περιλαμβάνονται στο αρχείο του κέντρου. Στις 28 Οκτώβρη του 1948 από το ραδιοσταθμό διαβάστηκε το μήνυμα που έστειλαν Ιταλοί που πολέμησαν στις γραμμές του ΕΛΑΣ:
«Στο όνομα των Ιταλών οι οποίοι πολέμησαν μαζί με τα αδέρφια της Ελλάδας στον ηρωικό ΕΛΑΣ για τη λευτεριά και για μια δημοκρατική Ελλάδα, σας στέλνουμε τα θερμά μας χαιρετίσματα και τις πιο ζωηρές ευχές να σας φέρει γρήγορα στη νίκη η ηρωική μάχη σας», ανέφερε το μήνυμα ανάμεσα σε άλλα. Την ίδια μέρα, εκφωνήθηκε η Ημερήσια Διαταγή του Γενικού Αρχηγείου του ΔΣΕ, για τη διπλή επέτειο, μιας και η 28η Οκτώβρη 1940 είναι η αφετηρία της Εθνικής Αντίστασης ενώ στις 28 Οκτώβρη 1946 γεννήθηκε ο ΔΣΕ.
Ευτυχία ΧΑΪΝΤΟΥΤΗ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου