1882 Γεννιέται στη Σμύρνη ο κομμουνιστής δάσκαλος Δημήτρης Γληνός, ο οποίος άφησε τη σφραγίδα του στο προοδευτικό και κομμουνιστικό κίνημα της χώρας μας. Η πορεία του Δημήτρη Γληνού είναι μια συνεχής πορεία «όλο προς τα αριστερά», όπως έλεγε ο ίδιος, ενώ αυτοβιογραφούμενος τόνιζε ότι η ιδεολογική του διαδρομή ήταν «από τον Μιστριώτη στον Λένιν».
Η μεγάλη φτώχεια χαρακτηρίζει τα παιδικά του χρόνια. Το 1899 έρχεται στην Αθήνα και γράφεται στη Φιλοσοφική Σχολή. Είναι υπέρμαχος της καθαρεύουσας και οπαδός της «Μεγάλης Ιδέας». Οι οικονομικές δυσκολίες τον αναγκάζουν να διακόψει δυο φορές τις σπουδές του, για να εργαστεί ως δάσκαλος. Οι σκληρές εμπειρίες ενισχύουν τις πολιτικές του ανησυχίες και τον φέρνουν στο στρατόπεδο των δημοτικιστών. Το 1905 παίρνει με άριστα παμψηφεί το δίπλωμά του από το Πανεπιστήμιο. Συνεχίζει τις παιδαγωγικές του σπουδές στη Γερμανία, όπου μεταξύ των άλλων γνωρίζει τον Γιώργο Σκληρό και τον Φώτο Πολίτη και έρχεται σε επαφή με τη σοσιαλιστική ιδεολογία. Το 1911 επιστρέφει στην Αθήνα και αργότερα μαζί με τον Δελμούζο και τον Τριανταφυλλίδη αποτελούν την καρδιά του «Εκπαιδευτικού Ομίλου» που στάθηκε στην πρωτοπορία των προοδευτικών αναζητήσεων. Κατόπιν, ορίζεται βασικός υπεύθυνος και σχεδιαστής της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης της κυβέρνησης Βενιζέλου. Ωστόσο, η εισήγησή του απορρίπτεται το 1914 ως ανατρεπτική. Ήδη ο Γληνός περνάει στην περίοδο της αμφισβήτησης του Βενιζέλου και της μοναρχίας. Αρχίζει η πρώτη περίοδος των διωγμών του.
Η διαρκής αναζήτηση τον οδηγεί το 1927 στη διαπίστωση πως το εκπαιδευτικό πρόβλημα της χώρας θα λυθεί οριστικά μέσα από την πάλη των τάξεων. Στη συνέχεια συνεργάζεται με εκδοτικούς οίκους και αρθρογραφεί σε περιοδικά, ενώ το 1934 μαζί με τον Βάρναλη επισκέπτεται τη Σοβιετική Ένωση, ένα ταξίδι που έπαιξε σημαντικό ρόλο στις μετέπειτα επιλογές του. Το 1935 εξορίζεται από τη δικτατορία του Κονδύλη και το Γενάρη του 1936 εκλέγεται βουλευτής του Λαϊκού Μετώπου. Εξορίζεται από τη μεταξική δικτατορία και φυλακίζεται στην Ακροναυπλία. Το 1941 συλλαμβάνεται από τους Ιταλούς και το 1942 απολύεται, βαριά άρρωστος. Είναι πλέον μέλος του Πολιτικού Γραφείου της ΚΕ του ΚΚΕ. Γράφει τη μπροσούρα «Τι είναι και τι θέλει το ΕΑΜ». Το 1943 αποφασίζει να ανέβει στα βουνά της Ελεύθερης Ελλάδας. Εξάλλου, τα αρχικά σχέδια προέβλεπαν να τεθεί επικεφαλής της ΠΕΕΑ. Λίγο πριν την αναχώρησή του κατά τη διάρκεια μιας εγχείρησης, ο ταλαιπωρημένος οργανισμός του δεν άντεξε. Πέθανε στις 26 Δεκέμβρη 1943.
1921 Γεννιέται η τραγουδίστρια Σωτηρία Μπέλλου. Η Μπέλλου συνδέθηκε από τα νεανικά της χρόνια με το κομμουνιστικό κίνημα της χώρας μας. Μετείχε στην ΕΑΜική Εθνική Αντίσταση, καθώς και στο Δεκέμβρη του 1944, όπου τραυματίστηκε. Σε μια από τις τελευταίες της συνεντεύξεις στον «Ριζοσπάστη» (27/2/94), θυμόταν: «Και "Ριζοσπάστη" διακινούσα... Ήμουν, είμαι και θα είμαι αριστερή. Το λέω και το φωνάζω... Πέρασα πολλά. Και ξύλο και φυλακές».
1922 Δολοφονείται ο ηγέτης του ιρλανδικού εθνικοαπελευθερωτικού κινήματος Μάικλ Κόλινς, πρώτος πρόεδρος της ανεξάρτητης Ιρλανδίας.
1925 Ξεκινά τις εργασίες του το συνέδριο της Σοσιαλιστικής Εργατικής Διεθνούς στη Μασσαλία (22/8-27/8/1925). Μεταξύ άλλων, το συνέδριο διακήρυξε πως η συμμετοχή των σοσιαλιστών σε αστικές κυβερνήσεις και σε συνασπισμούς με αστικά κόμματα, δεν αποτελούσε παρά το «φυσικό» δρόμο προς το σοσιαλισμό. Ταυτόχρονα καλούσε τους εργάτες να στηρίξουν τα διάφορα μέτρα, πολιτικά και οικονομικά, σταθεροποίησης του καπιταλισμού που λαμβάνονταν (συχνά με την ενεργό –και πολλές φορές ηγετική- συμμετοχή των σοσιαλδημοκρατών) για τη σταθεροποίηση του καπιταλισμού. Το συνέδριο πρόβαλε επίσης το ζήτημα της «ορθολογικής» ρύθμισης και διαχείρισης της παγκόσμιας καπιταλιστικής οικονομίας, των διεθνών συναλλαγών, κλπ., καθώς και της δίκαιης κατανομής των φυσικών πόρων και των πρώτων υλών. Οι σοσιαλδημοκράτες ισχυρίζονταν πως ο καπιταλισμός ήταν δυνατό να απορροφηθεί σταδιακά και με ειρηνικό τρόπο από το «σοσιαλισμό» (αξιοποιώντας συν τοις άλλοις και διεθνείς ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς).
1925 Ξεκινά τις εργασίες του το συνέδριο της Σοσιαλιστικής Εργατικής Διεθνούς στη Μασσαλία (22/8-27/8/1925). Μεταξύ άλλων, το συνέδριο διακήρυξε πως η συμμετοχή των σοσιαλιστών σε αστικές κυβερνήσεις και σε συνασπισμούς με αστικά κόμματα, δεν αποτελούσε παρά το «φυσικό» δρόμο προς το σοσιαλισμό. Ταυτόχρονα καλούσε τους εργάτες να στηρίξουν τα διάφορα μέτρα, πολιτικά και οικονομικά, σταθεροποίησης του καπιταλισμού που λαμβάνονταν (συχνά με την ενεργό –και πολλές φορές ηγετική- συμμετοχή των σοσιαλδημοκρατών) για τη σταθεροποίηση του καπιταλισμού. Το συνέδριο πρόβαλε επίσης το ζήτημα της «ορθολογικής» ρύθμισης και διαχείρισης της παγκόσμιας καπιταλιστικής οικονομίας, των διεθνών συναλλαγών, κλπ., καθώς και της δίκαιης κατανομής των φυσικών πόρων και των πρώτων υλών. Οι σοσιαλδημοκράτες ισχυρίζονταν πως ο καπιταλισμός ήταν δυνατό να απορροφηθεί σταδιακά και με ειρηνικό τρόπο από το «σοσιαλισμό» (αξιοποιώντας συν τοις άλλοις και διεθνείς ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς).
1927 Τα μεσάνυχτα της 22 προς 23 Αυγούστου 1927 οι Ιταλοί μετανάστες εργάτες Νίκολα Σάκο και Μπαρτολομέο Βαντσέτι, που είχαν κατηγορηθεί ότι σκότωσαν δύο υπαλλήλους, κατά τη διάρκεια ληστείας ενός καταστήματος υποδημάτων στη Μασαχουσέτη, δολοφονούνται στην ηλεκτρική καρέκλα. Η κατηγορία που τους οδήγησε στον θάνατο ήταν σκηνοθετημένη και στόχο είχε να πλήξει το εργατικό κίνημα των ΗΠΑ, στο οποίο οι δύο πρωτοστατούσαν. Ανήμερα της εκτέλεσής τους, το πρωτοσέλιδο του Ριζοσπάστη έγραφε: «ΤΟ ΕΓΚΛΗΜΑ ΣΥΝΕΤΕΛΕΣΘΗ - Ο ΣΑΚΚΟ ΚΑΙ Ο ΒΑΝΖΕΤΤΙ ΕΔΟΛΟΦΟΝΗΘΗΣΑΝ ΧΘΕΣ ΕΠΙ ΤΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΚΑΡΕΚΛΑΣ - ΑΝΤΙΚΡΥΣΑΝ ΜΕ ΚΑΤΑΠΛΗΣΣΟΥΣΑΝ ΨΥΧΡΑΙΜΙΑΝ ΤΟΝ ΘΑΝΑΤΟΝ - ΕΞΕΓΕΡΣΙΣ ΕΙΣ ΟΛΟΝ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟΝ - ΚΟΛΟΣΣΙΑΙΑΙ ΔΙΑΔΗΛΩΣΕΙΣ».
1941 Η κατοχική Σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση της Δανίας ψηφίζει νόμο για την απαγόρευση της δράσης των κομμουνιστών.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου