Γιατί είναι επιτακτική ανάγκη η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών

capital.gr

Το τι ακριβώς εννοούν ορισμένοι με κουρέμα δεν ξέρω. Αν όμως δεν έχουν σκοπό το κούρεμα να είναι τέτοιο ώστε το συνολικό χρέος της Ελλάδος να μειωθεί στα όρια του 70% του ΑΕΠ, τότε ό,τι και να κάνουν, δεν θα έχει αποτέλεσμα.

Επίσης, αν δεν έχουν σκοπό να ανακεφαλαιοποιηθούν οι τράπεζες σωστά με τουλάχιστον 50 δισ. ευρώ, τότε δεν θα λυθεί κανένα πρόβλημα και σας το λέω από τώρα, ετοιμάστε τις βαλίτσες σας για το εξωτερικό, διότι αυτός ο τόπος θα υποστεί αργό και επώδυνο οικονομικό μαρασμό μέχρι εκεί που βλέπει το μάτι (μια φράση που χρησιμοποιούσα το 2003). Και αν νομίζετε ότι τα πράγματα είναι άσχημα σήμερα, δεν έχετε δει ακόμα τίποτα.

Εξηγούμεθα. Η πραγματική οικονομία έχει υποστεί καθίζηση. Το τραπεζικό σύστημα πλέον δεν μπορεί να χορηγεί πιστώσεις έτσι ώστε να λειτουργεί η οικονομία. Αυτό βασικά σημαίνει ότι με αργούς ρυθμούς οδηγούμεθα σε ένα cashed based economy. Μια οικονομία δηλαδή όπου όλες οι συναλλαγές θα γίνονται τοις μετρητοίς.

Αυτό επίσης σημαίνει ότι οι όποιες πιστώσεις υπάρχουν στο σύστημα, πέραν των δυνατοτήτων του τραπεζικού συστήματος, θα ξεδιπλώσουν. Με λίγα λόγια, ένα μεγάλο ποσοστό αυτών που χρωστούν θα πρέπει να ξεχρεώσουν. Κατά πόσο; Κατά το ποσό που λείπει από τις τράπεζες.
Όταν έχεις μια τράπεζα που έχει χορηγήσεις 40 δισ. ευρώ και καταθέσεις 30 δισ. ευρώ (μια αναλογία που υπάρχει σε αρκετές τράπεζες) με διαβρωμένα ίδια κεφάλαια, είναι επόμενο ότι αυτή η τράπεζα δεν μπορεί να χορηγήσει κανένα δάνειο. Τώρα αν στον ορισμό του τι είναι χρήμα συμπεριλάβει κανείς τις πιστώσεις, αυτό με τη σειρά του σημαίνει ότι έχεις νομισματικό αποπληθωρισμό (monetary deflation) τεραστίων διαστάσεων (πιστώσεις στο σύστημα και άρα πραγματικό χρήμα με αυτό τον ορισμό είναι και μια απλή μεταχρονολογημένη επιταγή). Και όταν έχεις τέτοιου βαθμού καταστροφή πιστώσεων, τότε έχεις μια πρώτης τάξεως αποπληθωριστική ύφεση, που κυριολεκτικά τσακίζει τις τιμές των παγίων στοιχείων (assets) όλων των ειδών (μετοχές, ακίνητα κτλ).
Αυτό με τη σειρά του σημαίνει ότι καταρρέει το τραπεζικό σύστημα που βασίζεται στο Lombard Lending (το ενέχυρο δηλαδή), διότι πλέον τα δάνεια που έχουν δοθεί αξίζουν περισσότερο από το ενέχυρο. Πέραν αυτού, όταν έχεις μια τέτοιου είδος ύφεση, που χτυπά στην καρδιά των αξιών (asset deflation) τότε είναι δύσκολη έως αδύνατη η χορήγηση δάνειων, ακόμα και αν υποθέσουμε ότι μια τράπεζα έχει τα λεφτά και τη διάθεση να δανείσει. Για ποιο λόγο; Διότι όταν πέφτουν οι αξίες των παγίων στοιχείων με ρυθμούς - ρεκόρ, τότε το περιθώριο ασφάλειας που ζητά η τράπεζα είναι πολύ μεγάλο.
Αυτό σημαίνει ότι, είτε θα σου δανείσει μόνο το 30% μιας απαίτησης (ενώ πριν από 2 χρόνια σου δάνειζε το 80%), ή ότι, για να πάρεις ένα στεγαστικό δάνειο, η τράπεζα σου ζητάει να βάλεις το 40% (ή και παραπάνω) της εμπορικής αξίας σαν προκαταβολή, ενώ πριν 3 χρονιά σου έδινε το 90% της αξίας σε δάνειο. Και όταν έχει assets deflation τέτοιου βαθμού, τότε ολόκληρο το τραπεζικό σύστημα κινδυνεύει άμεσα και απαιτείται ανακεφαλαιοποίηση.
Αν λοιπόν δεν ανακεφαλαιοποιηθεί σωστά το τραπεζικό σύστημα, όχι μόνο θα συνεχιστεί το asset deflation και δεν θα πάρεις ανάσα, αλλά το τραπεζικό σύστημα ουδέποτε θα δει άσπρη μέρα και η οικονομία θα συνεχίσει να βυθίζεται.

Τώρα άσχετα από την όλη κουβέντα του πόσο θα πρέπει να είναι το κούρεμα, αυτό που έχει σημασία είναι ότι και κούρεμα να μην γίνει, οι τράπεζες θα παραμείνουν στην τωρινή κατάσταση... δηλαδή των ζωντανών νεκρών (zombie). Δεν έχει κανένα νόημα να λέμε πόσα λεφτά θα χρειαστούν οι ελληνικές τράπεζες μετά από ένα κούρεμα, διότι αν δεν ανακεφαλαιοποιηθούν οι τράπεζες, η κατάσταση δεν θα αλλάξει. Γίνει δεν γίνει κούρεμα, οι τράπεζες θα πρέπει να ανακεφαλαιοποιηθούν.

Η τωρινή κατάσταση των τραπεζών δεν έχει προέλθει από το κούρεμα, αλλά από την αθρόα χορήγηση δανείων, χωρίς καμία αίσθηση του ρίσκου και χωρίς να έχουν λάβει καθόλου τον παράγοντα margin of safety και asset deflation. Για όποιον δεν το πήρε χαμπάρι, η συνολική έκθεση του τραπεζικού συστήματος στον όμιλο ΑΛΑΠΙΣ είναι 1,6 δισ. ευρώ. Δεν ξέρω πόσες από αυτές τις πιστώσεις εξυπηρετούνται ή όχι, αλλά βλέποντας μόνο και μόνο την τιμή της μετοχής, υποθέτω ότι ακόμα και αν όλα τα δάνεια εξυπηρετούνται κανονικά σήμερα, δεν θα εξυπηρετούνται για πολύ ακόμα.

Αν δεν ανακεφαλαιοποιηθούν σωστά οι τράπεζες, όσο και να κρατάς αυτά τα δάνεια στα βιβλία σου χωρίς να τα διαγράψεις, δεν θα μπορείς να χορηγήσεις. Λογιστικά μπορείς να κάνεις ό,τι θέλεις (θεωρητικά) αλλά στην πραγματικότητα δεν σημαίνει ότι θα μπορείς να δανείζεις και να εξυπηρετείς τις ανάγκες της οικονομίας.
Στο παρελθόν σας έχω πει ότι οι τιμές παγίων στοιχείων (asset prices) είναι συνάρτηση των πιστώσεων που υπάρχουν σε διαθεσιμότητα. Όσο μειώνονται οι διαθέσιμες πιστώσεις, τόσο αυτά τα πάγια στοιχεία θα πέφτουν σε αξία και τόσο οι ισολογισμοί των τραπεζών θα διαβρώνονται. Και όσο αργεί η διαδικασία της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, τόσο θα επιδεινώνεται η οικονομική κατάσταση στην Ελλάδα.
Άσχετα από το κούρεμα (που θα πρέπει να γίνει και να είναι και μεγάλο), αυτοί που είναι αντίθετοι στην ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών (είτε αυτό σημαίνει κρατικοποίηση είτε κάτι άλλο) και υπέρ του PSI 21% και πράσινα άλογα, χωρίζονται σε δυο κατηγορίες:

-Σε αυτούς που έχουν χαρτοφυλάκια να προστατέψουν
 -Σε αυτούς που είναι διαπλεκόμενοι

Και στις δυο περιπτώσεις, όλοι αυτοί βάζουν το προσωπικό συμφέρον πάνω από το συμφέρον της χώρας. Και στις δυο περιπτώσεις, το εθιμικό δίκαιο της αγοράς θα επιβληθεί, διότι αυτοί που προσπαθούν να εκβιάσουν την αγορά και αγνοούν την πραγματικότητα των αριθμών, στο τέλος λαμβάνουν αυτό που αξίζουν.