Συμβιβασμένη και αμίλητη τέχνη δεν υπάρχει

Πέρασαν 2 χρόνια από το 1ο μνημόνιο. Δυο ολόκληρα χρονια που οι απλοί άνθρωποι που πηραν είδηση τι παίζεται βγήκαν στο δρόμο. Κι από τοτε έγιναν τόσα και τόσα. Τεράστιες διαδηλώσεις. Εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι βγήκαν λέγοντας μεγαλα ή μικρότερα ΟΧΙ, και συγκρούστηκαν με το σύστημα που τους σκότωνε . Δεκάδες χιλιάδες απο αυτούς  πάτησαν το πόδι τους στα πεζοδρόμια και φώναξαν συνθήματα για πρώτη φορά. Χιλιάδες άρθρα, έρευνες, μελέτες, οικονομικές αναλύσεις, ποιητικά λογοτεχνικα κείμενα που "είδαν", σκέφτηκαν και μίλησαν με όλους τους τρόπους. Οποιος ενδιαφερόταν να δεί είδε.
Κι όμως υπήρχαν κάποιοι κι ακόμη υπάρχουν που δεν έκαναν το βήμα. Που δε δήλωσαν παρόντες πουθενα. Που το μόνο που βρήκαν να κάνουν ή να πουν και να "δηλώσουν" ήταν η συμπόνοια, η θλίψη, ο οίκτος τους και τίποτα άλλο. Και ποιοι ήταν αυτοί; Οι καλλιτέχνες...
Φυσικα δε μιλάω για όλους. Υπήρξαν πολλοι που γρήγορα κινητοποιήθηκαν και συμμετείχαν και στις διαδηλώσεις και σε διάφορες πρωτοβουλίες που έγιναν. Κάποιους τους συνάντησα και στο δρόμο σε κρίσιμες μέρες ακόμη και με πρόχειρες μάσκες για τα δακρυγόνα. Οι πολλοί όμως έμειναν απ' έξω και δεν υπάρχει κανενας λόγος πια να μη μιλάω γι αυτό. Κι έμειναν απ' έξω όχι γιατί δεν ένοιωσαν τι συμβαίνει. Αλοίμονο, τι καλλιτέχνες θα ήταν αν δεν μπορούσαν έστω και λίγο να ταυτιστούν;
Εμειναν απ'έξω από υπολογισμό, από ανησυχία ή φόβο μήπως αυτό επηρρεάσει τη "δουλειά", τις δημόσιες σχέσεις, τη σχέση με την τηλεόραση και τα ΜΜΕ, με τους φίλους πολιτικούς- που τωρα ήταν στην κυβέρνηση- που απόκτησαν τόσα χρόνια στη μικρή Ελλάδα όπου όλοι μια παρεα είμαστε. Που όμως αυτοί οι "φίλοι πολιτικοί" και οι συνεργάτες τους στα μέσα είχαν πάρει την απόφαση να πουνε ψέματα, να κρύψουν αλήθειες, να επιτεθούν στο λαό, να τον βάλουν στη γωνία και να τον ενοχοποιήσουν, και τελικά να τον ισοπεδώσουν με ένα τρόπο που κανείς δε φανταζόταν, διαλύοντας και το κορμί και την ψυχή και το πνεύμα του.
Κι όμως η μεγάλη μάζα των καλλιτεχνών δε μίλησε. Η κι αν μίλησε ψέλισε απλά γενικολογίες και απόφυγε να παρει καθαρή θέση. Οι διάσημοι, και επομένως "τακτοποιημένοι" ή πλούσιοι καλλιτεχνες, στην τεράστια πλειοψηφία τους σωπαίνουν ακόμη. Παρα την ιδιοφυία, την ευαισθησία, το ενστικτο και την κριτική ικανότητα με τα οποία σίγουρα είναι προικισμένοι.
Και ξεχνάνε σε ποιον χρωστάνε την υπέροχη πραγματικά ζωή τους. Ξεχνάνε σε ποιόν πρώτα από όλους χρωστάνε...Ουδεις αχαριστότερος του ευεργετηθέντος.
Μερικοί από αυτούς μπορεί να νομίζουν οτι δε χρωστάνε σε κανένα, παρα μόνο στην ιδιοφυία τους, στο ταλέντο και την επίμονη δουλειά τους. Ξεχνανε όμως από που έπαιρναν το ρευμα, την ενέργεια που άνοιγε τελικά τις πόρτες της μαγείας η και της τύχης.
Ας το σκεφτούν πιο καλά. Χωρίς τον κόσμο ο καλλιτέχνης δεν είναι τίποτα, κι ας λεει. Ο καλλιτέχνης δεν είναι όσο μοναχικός δηλώνει. Ειναι ακριβώς το αντίθετο. Αν του στερήσεις το κοινό πεθαίνει, μαραίνεται, σβήνει. Ας το ομολογήσει. Αυτα που κάνει δεν τα κάνει για τον εαυτό του αλλά τα απευθύνει με αγωνία κάπου. Μιλάει για να ακουστεί. Για την ακρίβεια μπορεί και ναναι αυτό ο αερας που αναπνέει. Οπως το ίδιο μπορεί να συμβαίνει και με το κοινό. Τους απλούς ανθρώπους που διάλεξαν να ανασαίνουν τέχνη κι όχι  τηλεόραση και σαπίλα.
Δεν κάνω επίθεση σε κανένα, δεν παριστάνω το δάσκαλο, τον επαναστάτη ή τον έξυπνο κι ας το πουν καποιοι. Αγωνία έχω που ξεχειλίζει από παντού και που δεν μπορω να την κρύψω.

Τωρα ο λαός έχει ανάγκη όσο ποτε τους καλλιτέχνες και την τέχνη. Οχι για να ξεχαστεί για λίγο. Αλλά για να ξαναβρεί τη ψυχή του  το τετράφυλλο δάκρυ, για να βρεί τον εαυτό του  τον άφοβο, τον ασυμβίβαστο, τον εαυτό που είχε μεσα -και μιλάω για το έργο τους- Καζαντζάκη, Βάρναλη, Ρίτσο, Λειβαδίτη, Καρούζο, Ελύτη, Αναγνωστάκη, Σεφερη, Θεοδωράκη, Χατζηδάκη, τους μεγάλους ζωγράφους, αλλά και τόσους άλλους, τόσα άλλα και πάνω από όλα την ελευθερία και τον άνθρωπο.Τον άνθρωπο που νοιάζεται για το διπλανό και για το αύριο, τον άνθρωπο που αντιστέκεται και παλεύει.
Η τέχνη είναι ο "λόγος", είναι η αλήθεια χωρίς μεταμφίεση, η ομορφιά, η ισορροπία κάποτε ακόμη και πάνω από το κενό και το χαος, η ελευθερία!                                                             
Και βεβαια συμβιβασμένη και αμίλητη τέχνη δεν υπάρχει.
Απλά δεν υπάρχει, ό,τι κι αν λένε...
Ο απλός λαός το ξέρει, το νοιώθει και γι αυτό περιμένει.
Περιμένει έξω εκεί...στα Πάθη 

"ΜΕ ΤΟ ΛΥΧΝΟ του άστρου * στους ουρανούς εβγήκα

Στο αγιάζι των λειμώνων * στη μόνη ακτή του κόσμου

Που να βρω τη ψυχή μου * το τετράφυλλο δάκρυ!

Λυπημένες μυρσίνες * ασημωμένες ύπνο

Μου ράντισαν την όψη * Φυσώ και μόνος πάω

Που να βρω τη ψυχή μου * το τετράφυλλο δάκρυ!

Οδηγέ των ακτίνων * και των κοιτώνων Μάγε

Αγύρτη που γνωρίζεις * το μέλλον μίλησέ μου

Που να βρω τη ψυχή μου * το τετράφυλλο δάκρυ!

Τα κορίτσια μου πένθος * για τους αιώνες έχουν

Τ' αγόρια μου τουφέκια * κρατούν και δεν κατέχουν

Που να βρω τη ψυχή μου * το τετράφυλλο δάκρυ!

Εκατόγχειρες νύχτες * μες στο στερέωμα όλο

Τα σπλάχνα μου αναδεύουν * Αυτός ο πόνος καίει

Που να βρω τη ψυχή μου * το τετράφυλλο δάκρυ!

Με το λύχνο του άστρου * στους ουρανούς γυρίζω

Στο αγιάζι των λειμώνων * στη μόνη ακτή του κόσμου

Που να βρω τη ψυχή μου * το τετράφυλλο δάκρυ!"



_(Ενα άρθρο από το Μάρτη του '12. Το ξαναθυμήθηκα βλέποντας πως ελάχιστα άλλαξαν από τότε. Μάλιστα διάβασα ότι σήμερα κάποιος ζάμπλουτος πατριώτης καλλιτέχνης του (οινο)πνεύματος ...μίλησε, αλλά μίλησε φασιστικά υπερ Μεταξά και Παπαδόπουλου! Ανεκτίμητη η υπηρεσία του προς τους φασίστες της Χρ.Αυγής. Το δέσιμο του σκυλάδικου με το φασισμό επιβεβαιώνεται άλλη μια φορά. Όπως και ότι σημασία έχει όχι μόνο να μιλάμε αλλά κυρίως το τι λέμε. Σε ποια πλευρά δίνουμε τη δύναμή μας. Στο κεφάλαιο ή στους εργάτες; Γιατί αν είναι να δίνουμε μαχαίρι σε χέρια δολοφονικά καλύτερα να βγάζουμε το σκασμό)