Η αγορά υπονομεύει τη δημοκρατία

Εθνος

Την τύχη του ευρώ θα την αποφασίσουν τελικά οι χρηματοοικονομικές αγορές και όχι η πολιτική! Αυτό πιστεύει το 74% των ερωτηθέντων Γερμανών σε δημοσκόπηση που διενεργήθηκε για τη συντηρητική γερμανική εφημερίδα "Ντι Βελτ". Με έκδηλη ανησυχία επισημαίνει η εφημερίδα σε πρωτοσέλιδο σχόλιό της ότι "η πολιτική θεωρείται αναποτελεσματική" από τα τρία τέταρτα των Γερμανών, οι οποίοι "θεωρούν ασήμαντη την πολιτική αποφασιστικότητα, αφού το μέλλον του ευρώ εξαρτάται από τις χρηματαγορές αντί να εξαρτάται από την πολιτική".
Το θέμα που θίγει η "Ντι Βελτ" είναι πολύ σοβαρό πραγματικά. Αν οι πολίτες ακόμη και της Γερμανίας, της ηγεμονικής δύναμης της Ευρώπης, θεωρούν ότι οι πολιτικοί της χώρας τους είναι ασήμαντοι μπροστά στους οικονομικούς παράγοντες, το πρόβλημα είναι πολύ σοβαρό και άπτεται της ουσίας της δημοκρατίας. Αν τις αποφάσεις δεν τις παίρνουν ουσιαστικά οι εκλεγμένοι εκπρόσωποι του λαού, αλλά η ελίτ των αγορών που έχει μοναδικό κίνητρό της το κέρδος και φυσικά στερείται παντελώς οποιασδήποτε δημοκρατικής νομιμοποίησης, τότε το δημοκρατικό πολίτευμα υπονομεύεται πολύ σοβαρά.
"Η αποχαλινωμένη αγορά θέτει σε κίνδυνο τη δημοκρατία" τονίζεται στον υπότιτλο μιας εξαιρετικής και βαθιάς ανάλυσης στην εβδομαδιαία εφημερίδα "Ντι Τσάιτ", αγαπημένου εντύπου της σοσιαλδημοκρατικής διανόησης της Γερμανίας.
"Οταν ένας τόσο τεράστιος τομέας της ζωής όπως η οικονομία, η οποία επιπλέον καθορίζει τυραννικά πολλούς περισσότερους τομείς της ζωής, αφαιρείται από τη δυνατότητα της κοινωνίας να τη διαμορφώνει, τότε και η δημοκρατία είναι επίσης άνευ νοήματος", τονίζει απερίφραστα ο αρθρογράφος. "Μια δημοκρατία, η οποία αυτοπεριορίζεται στο να νομοθετεί την απαγόρευση καπνίσματος στις ταβέρνες... αλλά η οποία δεν μπορεί να ελέγξει μια μεγάλη δύναμη η οποία χειραγωγεί τα πάντα, την οικονομία, τότε η δημοκρατία αυτή δεν αξίζει ούτε το χαρτί πάνω στο οποίο είναι τυπωμένο το σύνταγμά της!", υπογραμμίζει.
Δεν είναι μόνο οι Γερμανοί που προβληματίζονται σοβαρά στα ζητήματα αυτά. Η απαξίωση της πολιτικής ως έννοιας και του πολιτικού προσωπικού ως πλήρως υποταγμένου αθύρματος των οικονομικών συμφερόντων συνιστά πανευρωπαϊκό φαινόμενο.
"Η δημοκρατία σε κίνδυνο" είναι ο εύγλωττος τίτλος ολοσέλιδου άρθρου στην ισπανική εφημερίδα "Ελ Παΐς", κεντροαριστερής πολιτικής κατεύθυνσης. Αναστατωμένος είναι ο αρθρογράφος από την αλλαγή του συντάγματος της Ισπανίας προκειμένου να εγγραφεί σε αυτό η απαγόρευση ελλειμμάτων στον προϋπολογισμό του κράτους κατ' απαίτηση της καγκελαρίου της Γερμανίας Ανγκελα Μέρκελ και του προέδρου της Γαλλίας Νικολά Σαρκοζί.
"Το εκκρεμές που φαινόταν να πηγαίνει προς το δημόσιο, προς τον έλεγχο του κράτους επί της οικονομίας, πήγε πιο μακριά από όσο περιμέναμε. Πήγε στον πολιτικό έλεγχο μιας δημοκρατικής χώρας από τα συμφέροντα και τους νόμους των αποκαλούμενων αγορών", διαπιστώνει με αγανάκτηση ο αρθρογράφος, ο οποίος δεν κρύβει την οργή του και για την εθνική ταπείνωση της Ισπανίας από τον άξονα Γερμανίας - Γαλλίας: "Αλλαξε ο Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων επειδή μας το ζήτησαν η Ανγκελα Μέρκελ και ο Νικολά Σαρκοζί ... Η Ευρώπη μάς επέβαλε μια συνταγματική αναθεώρηση χωρίς να βασίζεται σε καμία δημοκρατική νομιμότητα - γιατί αυτήν τη νομιμότητα δεν την ενσαρκώνουν φυσικά η Μέρκελ και ο Σαρκοζί, τους οποίους δεν έχουμε ψηφίσει", τονίζει.
Εχουν δίκιο οι προαναφερθέντες αρθρογράφοι. Η υποταγή των πολιτικών στα οικονομικά συμφέροντα ωθεί εκατομμύρια Ευρωπαίους πολίτες προς την αποπολιτικοποίηση. Αυτό φυσικά βολεύει αρχικά την οικονομική ελίτ. Ταυτόχρονα όμως απαξιώνει και τη δημοκρατία, αφού οι μέσω των εκλογικών διαδικασιών της εκλεγόμενοι ηγέτες αποδεικνύονται άχρηστοι για τους ψηφοφόρους, για τους ευρωπαϊκούς λαούς.
Ταυτόχρονα απαξιώνεται στις συνειδήσεις των Ευρωπαίων και η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, η κάποτε αποκαλούμενη "ευρωπαϊκή ιδέα", αφού αποδεικνύεται τμήμα του μηχανισμού απαξίωσης της πολιτικής.
ΚΙΝΔΥΝΟΣ
Αλίμονο αν αρχίσει αναζήτηση σωτήρων
Η αποπολιτικοποίηση των Ευρωπαίων πολιτών και ιδίως της νέας γενιάς είναι η πρώτη συνέπεια της καταβαράθρωσης του κύρους της πολιτικής και του πολιτικού προσωπικού. Οσο όμως βαθαίνει η οικονομική κρίση και υποβαθμίζεται το βιοτικό επίπεδο εκατομμυρίων Ευρωπαίων, η αναζήτηση πολιτικής λύσης θα γίνεται όλο και πιο πιεστική - και η Ευρώπη δεν είναι Αμερική για να παραμένει ο κόσμος άβουλος. Δεδομένης της ιστορίας της Ευρώπης, είναι πιθανόν οι λαοί της να αρχίσουν και πάλι να αναζητούν πολιτικούς "σωτήρες" και πολιτικές λύσεις έξω από το πλαίσιο του δημοκρατικού πολιτεύματος με τη σημερινή του μορφή. Αγνωστο τι είδους λύσεις, αμφίβολο όμως αν θα είναι ευχάριστες για τους σημερινούς ηγεμόνες.