Συγγραφέας: Λέανδρος Μπόλαρης
Eκδόσεις Μαρξιστικό Βιβλιοπωλείο
Ο εμφύλιος στην Ελλάδα είναι ακόμα μια ανοιχτή πληγή, το αποδεικνύουν οι συζητήσεις και αντιπαραθέσεις γύρω από αυτό το κομβικό σημείο της νεοελληνικής ιστορίας, το ενδιαφέρον του κοινού για αντίστοιχες εκδηλώσεις, ταινίες, ιστορικά και λογοτεχνικά βιβλία.
Έτσι πέρα από τα ίδια τα γεγονότα, μακρά ιστορία έχουν και οι αναπαραστάσεις τους, οι τρόποι δηλαδή με τους οποίους οι πρωταγωνιστές των γεγονότων, οι ιστορικοί κ.ά. διαμόρφωσαν δύο αλληλοσυγκρουόμενες εκδοχές για την ιστορία του Εμφυλίου. Μάλιστα μια σειρά θέματα και πτυχές της περιόδου έχουν απασχολήσει τον κόσμο της Αριστεράς, τα κόμματα, τις οργανώσεις της. Όπως σημειώνεται στο οπισθόφυλλο του βιβλίου Επανάσταση και αντεπανάσταση στην Ελλάδα: Ο εμφύλιος πόλεμος 1946-1949, ξεκαθαρίζοντας της προθέσεις και τους στόχους του συγγραφέα: «Πολλές φορές (σ.σ. αυτό το υλικό) μοιάζει με κυκεώνα γεμάτο αναφορές σε πρόσωπα και καταστάσεις τυλιγμένα στην αχλύ του χρόνου. Το βιβλίο είναι μια προσπάθεια να μπουν αυτά τα θέματα σε μια “σειρά’’, όχι απαραίτητα αυστηρά χρονολογική».
Μετά το τέλος του εμφυλίου οι νικητές έγραψαν την ιστορία όπως ήθελαν, ενώ η αφήγηση των ηττημένων εξορίστηκε στη λήθη, ή περισώθηκε στριμωγμένη στις βαλίτσες με τα λιγοστά υπάρχοντα των εξόριστων στα ξερονήσια και όσων είχαν διαφύγει στις χώρες του ανατολικού μπλοκ. Το βιβλίο προτίθεται να φωτίσει την ιστορία των πρωταγωνιστών, όχι της ηγεσίας του ΚΚΕ ή της αστικής τάξης και των ιμπεριαλιστών συμμάχων της, αλλά του μαζικού κινήματος. Του τρίτου πρωταγωνιστή που με τις πολιτικές εμπειρίες, την “εκπαίδευση’’ που είχε αποκτήσει στις μάχες των δεκαετιών του ’20 και του ’30, την αυτοπεποίθηση και το ριζοσπαστισμό του έβαλε τη σφραγίδα του στις εξελίξεις. Κατά το συγγραφέα αυτός ο πρωταγωνιστής δεν είχε «τις ηγεσίες που του ταίριαζαν», με το ΚΚΕ να ηγείται ενός κινήματος που ασφυκτιούσε στα όρια της πολιτικής που είχε προδιαγράψει το κόμμα κατά το Μεσοπόλεμο. Επεκτείνοντας αυτή τη συλλογιστική ο συγγραφέας θεωρεί πως αυτό ήταν και το πρωταίτιο που οδήγησε την Αριστερά στη συντριβή, «από τα ύψη της νίκης στα βάραθρα της ήττας». Πέρα από το αν συμφωνεί ή διαφωνεί κανείς με αυτή την άποψη το βιβλίο έχει ενδιαφέρον, φωτίζοντας διάφορές σκοτεινές πλευρές τους εμφυλίου.
Eκδόσεις Μαρξιστικό Βιβλιοπωλείο
Ο εμφύλιος στην Ελλάδα είναι ακόμα μια ανοιχτή πληγή, το αποδεικνύουν οι συζητήσεις και αντιπαραθέσεις γύρω από αυτό το κομβικό σημείο της νεοελληνικής ιστορίας, το ενδιαφέρον του κοινού για αντίστοιχες εκδηλώσεις, ταινίες, ιστορικά και λογοτεχνικά βιβλία.
Έτσι πέρα από τα ίδια τα γεγονότα, μακρά ιστορία έχουν και οι αναπαραστάσεις τους, οι τρόποι δηλαδή με τους οποίους οι πρωταγωνιστές των γεγονότων, οι ιστορικοί κ.ά. διαμόρφωσαν δύο αλληλοσυγκρουόμενες εκδοχές για την ιστορία του Εμφυλίου. Μάλιστα μια σειρά θέματα και πτυχές της περιόδου έχουν απασχολήσει τον κόσμο της Αριστεράς, τα κόμματα, τις οργανώσεις της. Όπως σημειώνεται στο οπισθόφυλλο του βιβλίου Επανάσταση και αντεπανάσταση στην Ελλάδα: Ο εμφύλιος πόλεμος 1946-1949, ξεκαθαρίζοντας της προθέσεις και τους στόχους του συγγραφέα: «Πολλές φορές (σ.σ. αυτό το υλικό) μοιάζει με κυκεώνα γεμάτο αναφορές σε πρόσωπα και καταστάσεις τυλιγμένα στην αχλύ του χρόνου. Το βιβλίο είναι μια προσπάθεια να μπουν αυτά τα θέματα σε μια “σειρά’’, όχι απαραίτητα αυστηρά χρονολογική».
Μετά το τέλος του εμφυλίου οι νικητές έγραψαν την ιστορία όπως ήθελαν, ενώ η αφήγηση των ηττημένων εξορίστηκε στη λήθη, ή περισώθηκε στριμωγμένη στις βαλίτσες με τα λιγοστά υπάρχοντα των εξόριστων στα ξερονήσια και όσων είχαν διαφύγει στις χώρες του ανατολικού μπλοκ. Το βιβλίο προτίθεται να φωτίσει την ιστορία των πρωταγωνιστών, όχι της ηγεσίας του ΚΚΕ ή της αστικής τάξης και των ιμπεριαλιστών συμμάχων της, αλλά του μαζικού κινήματος. Του τρίτου πρωταγωνιστή που με τις πολιτικές εμπειρίες, την “εκπαίδευση’’ που είχε αποκτήσει στις μάχες των δεκαετιών του ’20 και του ’30, την αυτοπεποίθηση και το ριζοσπαστισμό του έβαλε τη σφραγίδα του στις εξελίξεις. Κατά το συγγραφέα αυτός ο πρωταγωνιστής δεν είχε «τις ηγεσίες που του ταίριαζαν», με το ΚΚΕ να ηγείται ενός κινήματος που ασφυκτιούσε στα όρια της πολιτικής που είχε προδιαγράψει το κόμμα κατά το Μεσοπόλεμο. Επεκτείνοντας αυτή τη συλλογιστική ο συγγραφέας θεωρεί πως αυτό ήταν και το πρωταίτιο που οδήγησε την Αριστερά στη συντριβή, «από τα ύψη της νίκης στα βάραθρα της ήττας». Πέρα από το αν συμφωνεί ή διαφωνεί κανείς με αυτή την άποψη το βιβλίο έχει ενδιαφέρον, φωτίζοντας διάφορές σκοτεινές πλευρές τους εμφυλίου.
Νατάσσα Κεφαλληνού
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου