Πανωλεθρία Πορτογάλων σοσιαλιστών

Γ.Δελαστικ(εθνος)

Βαθύτατα απογοητευμένη είναι η φιλοσοσιαλιστική εφημερίδα "Ελ Παΐς" της Ισπανίας με το αποτέλεσμα των προχθεσινών πρόωρων βουλευτικών εκλογών στην Πορτογαλία. "Η Ευρώπη σβήνει από τον χάρτη τους σοσιαλιστές" ήταν το συμπέρασμα που αποτύπωνε σε τίτλο άρθρου της στη χθεσινή ηλεκτρονική της έκδοση.

"Στις πλάτες της σε επιθανάτιο ρόγχο κυβέρνησης Σόκρατες υψωνόταν η δημοσιονομική διάσωση που είχε συμφωνήσει με την ΕΕ και το ΔΝΤ" ομολογεί με δραματικούς τόνους η κεντροαριστερή ισπανική εφημερίδα, εννοώντας φυσικά το Μνημόνιο που υπέγραψε ο σοσιαλιστής τέως πρωθυπουργός της Πορτογαλίας, Ζοζέ Σόκρατες, το οποίο καταβαράθρωσε εκλογικά το κόμμα του και το έφερε στα πρόθυρα της διάλυσης.

Στις βουλευτικές εκλογές του 2005 οι σοσιαλιστές είχαν πάρει το 45% των ψήφων, στις εκλογές του 2009 έπεσαν στο 36,6% και τώρα κατρακύλησαν στο 28%, στο χειρότερο δηλαδή αποτέλεσμα που έχουν σημειώσει εδώ και πάνω από είκοσι χρόνια. Δεν είναι όμως μόνο το γεγονός ότι έχασαν μέσα σε πεντέμισι χρόνια σχεδόν είκοσι (!) εκατοστιαίες μονάδες.

Το σημαντικότερο είναι πως το Σοσιαλιστικό Κόμμα της Πορτογαλίας βρίσκεται κυριολεκτικά σε κατάσταση πολιτικών και ιδεολογικών ερειπίων, χωρίς ηγέτη, αφού φυσικά ο Σόκρατες παραιτήθηκε τη νύχτα των εκλογών, όταν έγινε μέσω των εκλογικών αποτελεσμάτων απολύτως ορατή από τον καθένα η έκταση της καταστροφής που είχε προκαλέσει στο κόμμα του, απομονώνοντάς το από την εκλογική του βάση.

Σχεδόν 11 εκατοστιαίες μονάδες πίσω από τη Δεξιά βρέθηκαν οι σοσιαλιστές - 38,6% πήρε η Δεξιά, αυξάνοντας κατά δέκα μονάδες το ποσοστό που είχε πάρει πριν από μόλις ενάμιση χρόνο (29,1%).

Στο αναλογικό εκλογικό σύστημα της Πορτογαλίας το ποσοστό αυτό δεν έδωσε φυσικά αυτοδυναμία στο κόμμα της σκληρής Δεξιάς, το οποίο φέρει το εντελώς παραπλανητικό όνομα? Σοσιαλδημοκρατικό (PSD). To PSD πήρε 105 από τις 230 έδρες της πορτογαλικής Βουλής, ενώ χρειάζονται 116 για την κοινοβουλευτική πλειοψηφία.

Η Δεξιά δεν θα έχει όμως κανένα πρόβλημα να σχηματίσει σταθερή κυβέρνηση, γιατί θα συνασπιστεί με το φασίζον ακροδεξιό κόμμα CDS, το οποίο πήρε το 11,74% των ψήφων αυξάνοντας το ποσοστό του ελαφρά από τις προηγούμενες εκλογές (10,4%) και κατέκτησε 24 έδρες, οπότε μαζί με τις 105 του PSD κάνουν 129 έδρες, υπερβαίνοντας κατά πολύ το όριο των 116 εδρών της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας.

Καθόλου καλά όμως δεν πήγαν στις εκλογές αυτές και οι δύο εκλογικοί συνασπισμοί της πορτογαλικής Αριστεράς και έτσι ελάχιστη σημασία έχει ότι ανατράπηκε και ο ενδοαριστερός συσχετισμός δυνάμεων.

Τη μεγαλύτερη αντοχή επέδειξε ο συνασπισμός των κομμουνιστών με τους οικολόγους. Το ποσοστό του παρέμεινε ουσιαστικά ίδιο, σημειώνοντας οριακή αύξηση μικρότερη του 0,1%: από 7,88 που είχε το 2009 ανέβηκε φέτος στο 7,94% κερδίζοντας πάντως έναν βουλευτή περισσότερο - 16 συνολικά!

Αντιθέτως, κατάρρευση υπέστη το Αριστερό Μπλοκ. Δεν πήρε παρά μόνο 5,19% από το 9,85% που είχε πρόπερσι, χάνοντας το μισό ποσοστό του και τους μισούς βουλευτές του, καθώς από 16 που είχε μέχρι την Κυριακή τού απέμειναν μόνο 8 μετά την εκλογική του συντριβή.

Κρίσιμο ζήτημα για τις μετεκλογικές πολιτικές εξελίξεις στην Πορτογαλία είναι η πορεία που θα επιλέξει το Σοσιαλιστικό Κόμμα. Αν δηλαδή η απομάκρυνση από την ηγεσία του νεοφιλελεύθερου Ζοζέ Σόκρατες θα σηματοδοτήσει στροφή στην πολιτική των σοσιαλιστών και πέρασμά τους στο "αντιμνημονιακό" στρατόπεδο, όσο αναξιόπιστη και αν είναι αυτή. Σε μια τέτοια περίπτωση δεν θα εμποδιστεί ουσιωδώς η μνημονιακή πολιτική της κυβερνητικής πλέον Δεξιάς, καθώς μάλιστα η Πορτογαλία δεν έχει μέχρι τώρα παράδοση μαχητικών και επίμονων κινητοποιήσεων. Θα εμποδιστεί όμως η αναθεώρηση του πορτογαλικού Συντάγματος, την οποία επιδιώκει η Δεξιά και για την οποία απαιτείται πλειοψηφία δύο τρίτων των βουλευτών - δηλαδή 154 βουλευτών, οπότε είναι αναγκαία η σύμπραξη του Σοσιαλιστικού Κόμματος.

ΠΡΟΣ ΕΕ
Δουλοπρέπεια της νέας κυβέρνησης
ΣΟΚΑΡΕ τους πάντες στην Ευρώπη η δουλοφροσύνη του νέου Πορτογάλου πρωθυπουργού Πέδρο Πάσος Κοέλιο. "Γνωρίζουμε ότι τώρα είμαστε ένα βάρος για τους εταίρους μας. Δεν θέλουμε να επιβαρύνουμε τους εταίρους μας ούτε μία μέρα, ούτε ένα δευτερόλεπτο περισσότερο από όσο είναι αναγκαίο!" δήλωσε χθες, προκαλώντας θυμηδία στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες και ανοίγοντας την όρεξη των κερδοσκόπων. "Νομίζω ότι μπορούμε να κάνουμε την έκπληξη και να ξεπεράσουμε ακόμη και τους όρους του πακέτου διάσωσης" διακήρυξε αποκαλύπτοντας πόσο επιθετική επιθυμεί να είναι η διακυβέρνηση της πορτογαλικής Δεξιάς. Είχε ήδη προλάβει να διαβεβαιώσει ότι θεωρεί τον εαυτό του "απολύτως δεσμευμένο" από τους όρους του Μνημονίου που υπέγραψε ο Σόκρατες