Το κείμενο είναι μια αδημοσίευτη ομιλία(τμήμα) του διακεκριμένου Αμερικανού δημοσιογράφου, συγγραφέα του πασίγνωστου βιβλίου «Δέκα Μέρες που Συγκλόνισαν τον Κόσμο», Τζον Ριντ, στις ΗΠΑ τον Ιανουάριο του 1919. Μαρξιστική Σκέψη, τόμος 7, σελ. 27-32..
...
Αυτός ο πόλεμος, ο οποίος υποτίθεται ότι έχει τελειώσει τώρα, υποτίθεται ότι ήταν μια διαμάχη μεταξύ δύο ιδανικών, της δημοκρατίας και της αυτοκρατορίας. Λοιπόν, ο πόλεμος τέλειωσε, σύντροφοι, και πού στο διάολο είναι η δημοκρατία; Στη Νέα Υόρκη ο ελεύθερος λόγος καταστέλλεται, στουςΣοσιαλιστές δεν επιτρέπεται να συναντιούνται, η κόκκινη σημαία είναι απαγορευμένη, περιοδικά αποκλείονται από την αλληλογραφία και όλες οι ενδείξεις Πρωσισμού εμφανίζονται. Θέλω να σας ρωτήσω, αν γνωρίζετε κάτι για την αυτοκρατορική Γερμανία, αν έχετε ποτέ παρευρεθεί σε κάποια συνάντηση στη Γερμανία, κάποια πολιτική συνάντηση; Ακριβώς το ίδιο φαινόμενο συμβαίνει εδώ. Ο Αρχηγός της Αστυνομίας έρχεται για να σας πει ότι δεν μπορείτε να μιλήσετε για τούτο και κείνο και 100 μπάτσοι είναι μέσα στην αίθουσα! Έτσι δεν είναι;
Τώρα ο πόλεμος τελείωσε, αλλά ένας καινούριος πόλεμος έχει αρχίσει και αυτή τη φορά ΕΙΝΑΙ πόλεμος μεταξύ δύο ιδεών για πρώτη φορά στην ιστορία. Αυτές οι δύο ιδέες είναι οι εξής: Υπάρχουν δύο παρατάξεις. Από τη μια πλευρά είναι η ιδιωτική ιδιοκτησία και ο εθνικισμός και από την άλλη πλευρά είναι η ιδιοκτησία για το λαό και ο διεθνισμός. Το σύστημα πολιτισμού στο οποίο ζούμε, σύντροφοι, είναι χρεοκοπημένο αυτή τη στιγμή. Δεν έχει πού να πατήσει. Δεν τολμάει να επιτρέψει τη δημοκρατία, γιατί αν το έκανε θα ψηφιζόταν εκτός ύπαρξης. Βασίζεται, φυσικά, σε λέξεις που δεν εννοούν αυτό που λένε και στη βία.
Αυτός ο πόλεμος, ο οποίος υποτίθεται ότι έχει τελειώσει τώρα, υποτίθεται ότι ήταν μια διαμάχη μεταξύ δύο ιδανικών, της δημοκρατίας και της αυτοκρατορίας. Λοιπόν, ο πόλεμος τέλειωσε, σύντροφοι, και πού στο διάολο είναι η δημοκρατία; Στη Νέα Υόρκη ο ελεύθερος λόγος καταστέλλεται, στουςΣοσιαλιστές δεν επιτρέπεται να συναντιούνται, η κόκκινη σημαία είναι απαγορευμένη, περιοδικά αποκλείονται από την αλληλογραφία και όλες οι ενδείξεις Πρωσισμού εμφανίζονται. Θέλω να σας ρωτήσω, αν γνωρίζετε κάτι για την αυτοκρατορική Γερμανία, αν έχετε ποτέ παρευρεθεί σε κάποια συνάντηση στη Γερμανία, κάποια πολιτική συνάντηση; Ακριβώς το ίδιο φαινόμενο συμβαίνει εδώ. Ο Αρχηγός της Αστυνομίας έρχεται για να σας πει ότι δεν μπορείτε να μιλήσετε για τούτο και κείνο και 100 μπάτσοι είναι μέσα στην αίθουσα! Έτσι δεν είναι;
Τώρα ο πόλεμος τελείωσε, αλλά ένας καινούριος πόλεμος έχει αρχίσει και αυτή τη φορά ΕΙΝΑΙ πόλεμος μεταξύ δύο ιδεών για πρώτη φορά στην ιστορία. Αυτές οι δύο ιδέες είναι οι εξής: Υπάρχουν δύο παρατάξεις. Από τη μια πλευρά είναι η ιδιωτική ιδιοκτησία και ο εθνικισμός και από την άλλη πλευρά είναι η ιδιοκτησία για το λαό και ο διεθνισμός. Το σύστημα πολιτισμού στο οποίο ζούμε, σύντροφοι, είναι χρεοκοπημένο αυτή τη στιγμή. Δεν έχει πού να πατήσει. Δεν τολμάει να επιτρέψει τη δημοκρατία, γιατί αν το έκανε θα ψηφιζόταν εκτός ύπαρξης. Βασίζεται, φυσικά, σε λέξεις που δεν εννοούν αυτό που λένε και στη βία.
....
Τη νύχτα του δεύτερου Συνεδρίου των Σοβιέτ στην Πετρούπολη, όταν ξέσπασε η μπολσεβίκικηεξέγερση και έπεσε η Προσωρινή Κυβέρνηση, οι Μπολσεβίκοι ήταν σε συνεδρίαση σε μια μεγάλη αίθουσα σαν αυτήν, στο Ινστιτούτο Σμόλνι. Από τα παράθυρα ερχόταν ο ήχος των κανονιών και όσο προχωρούσε το βράδυ και η επιτυχία της μπολσεβίκικης εξέγερσης γινόταν σαφής, όλα τα άλλα πολιτικά κόμματα του συνεδρίου άρχισαν να το εγκαταλείπουν. Ο ένας μετά τον άλλον, οι ηγέτες τους έφευγαν και οι αντιπρόσωποί τους ακολούθησαν τους ηγέτες. Και ο Τρότσκι που πρόσεξε ότι μεταξύ των αντιπροσώπων των Μπολσεβίκων που αποτελούσαν τη μεγάλη πλειοψηφία, υπήρχε ένας αριθμός που φαίνονταν αμήχανοι και αβέβαιοι βλέποντας όλα τα άλλα κόμματα να φεύγουν, πήγε στην μπροστινή εξέδρα και είπε: «Αφήστε τους συμβιβαστές να φύγουν· είναι απλά σκουπίδια που θα πεταχτούν μέσα στο σωρό σκουπιδιών της ιστορίας».
Τη νύχτα του δεύτερου Συνεδρίου των Σοβιέτ στην Πετρούπολη, όταν ξέσπασε η μπολσεβίκικηεξέγερση και έπεσε η Προσωρινή Κυβέρνηση, οι Μπολσεβίκοι ήταν σε συνεδρίαση σε μια μεγάλη αίθουσα σαν αυτήν, στο Ινστιτούτο Σμόλνι. Από τα παράθυρα ερχόταν ο ήχος των κανονιών και όσο προχωρούσε το βράδυ και η επιτυχία της μπολσεβίκικης εξέγερσης γινόταν σαφής, όλα τα άλλα πολιτικά κόμματα του συνεδρίου άρχισαν να το εγκαταλείπουν. Ο ένας μετά τον άλλον, οι ηγέτες τους έφευγαν και οι αντιπρόσωποί τους ακολούθησαν τους ηγέτες. Και ο Τρότσκι που πρόσεξε ότι μεταξύ των αντιπροσώπων των Μπολσεβίκων που αποτελούσαν τη μεγάλη πλειοψηφία, υπήρχε ένας αριθμός που φαίνονταν αμήχανοι και αβέβαιοι βλέποντας όλα τα άλλα κόμματα να φεύγουν, πήγε στην μπροστινή εξέδρα και είπε: «Αφήστε τους συμβιβαστές να φύγουν· είναι απλά σκουπίδια που θα πεταχτούν μέσα στο σωρό σκουπιδιών της ιστορίας».
Αλλά αυτό που θέλω να σας πω πάνω από όλα είναι αυτό, ότι όταν αυτά τα συμβιβαστικά κόμματα εγκατέλειπαν το Συνέδριο των Σοβιέτ και άφηναν τους Μπολσεβίκους αισθητά μειωμένους, εδώ κι εκεί ένας άντρας σηκωνόταν όρθιος. Ένας είπε, «Είμαι από την Εσθονική Σοσιαλδημοκρατία· ζητάω μια θέση σ’ αυτή την εξέδρα». Ένας άλλος είπε, «Είμαι από τη Λετονική Σοσιαλδημοκρατία· ζητάω μια θέση σ’ αυτή την εξέδρα». Ένας τρίτος είπε, «Είμαι από τη Λιθουανική Σοσιαλδημοκρατία· ζητάω μια θέση σ’ αυτήν την εξέδρα». Και έτσι, τελικά, συνέβη, αντιπρόσωποι της εργατικής τάξης από όλη τηΡωσία να έρθουν και να σφίξουν τα χέρια μαζί τους και αυτή ήταν η αρχή της Ρωσικής Διεθνούς, που ήταν η αρχή της τρίτης διεθνούς των εργατών του κόσμου.
Ήμουν στη Λετονία αμέσως μετά την πτώση της Ρίγας. Ήμουν στο μέτωπο και είδα τους Λετονούςστρατιώτες οι οποίοι μόνοι από όλη τη 12η Στρατιά αντιστέκονταν στους Γερμανούς και αντιστάθηκαν στους Γερμανούς μέχρι που τους καθάρισαν, από ένα σύνταγμα στρατού 3000 έμειναν 18, και ο λόγος που εναντιώθηκαν στους Γερμανούς δεν ήταν ότι δε συμπαθούσαν τους Γερμανούς, αλλά επειδή ήταν επαναστάτες, και είδαν αμέσως ότι οι Γερμανοί εκπροσωπούσαν ένα στρατιωτικό καπιταλισμό που προέλαυνε προς τη Ρωσία. Γνωρίζω ότι αυτός είναι ο λόγος που εναντιώθηκαν στους Γερμανούς, γιατί όταν οι Σύμμαχοι αποβιβάστηκαν στο Αρχαγγέλσκ και στο Βλαδιβοστόκ, τα Σώματα των δύο επαναστατικών στρατών που στάλθηκαν εναντίον των Συμμάχων αποτελούνταν από Λετονούς, οι οποίοι ήδη έχουν θυσιάσει τόσο θαρραλέα τις ζωές τους.
Στις 10 Νοεμβρίου οι Μπολσεβίκοι είχαν τον έλεγχο της Πετρούπολης. Τα κεντρικά γραφεία τους ήταν στο Ινστιτούτο Σμόλνι και οργάνωναν την άμυνα της Πόλης εναντίον του στρατού Κοζάκων του Κερένσκι που ερχόταν από το Νότο. Οι επικοινωνίες τους με την υπόλοιπη χώρα <--!more-->είχαν αποκοπεί. Η αντιδραστική κεντρική επιτροπή του συνδικάτου ταχυδρομείων και τηλέγραφου, οι εργαζόμενοι στηντηλεφωνία και οι εργαζόμενοι του σιδηρόδρομου είχαν δηλώσει ότι τάσσονται εναντίον τους και οι Μπολσεβίκοι στο Ινστιτούτο Σμόλνι ήταν αποκομμένοι από κάθε επικοινωνία με την υπόλοιπη Ρωσία και τον υπόλοιπο κόσμο. Δεν ήξεραν πώς θα κινηθεί ο στρατός. Φυσικά ήξεραν την πνευματική κατάσταση του στρατού. Ήξεραν ότι θα είχαν μαζί τους τις μάζες του Ρωσικού λαού, αλλά δεν ήξεραν τι ακριβώς συνέβαινε και δεν μπορούσαν να πάρουν καμιά πληροφορία.
Στη Δούμα – στη Λεωφόρο Νέφσκι η Δούμα σχημάτιζε αυτό που αποκαλούσαν Επιτροπή Σωτηρίας της Πατρίδας και της Επανάστασης. Αποτελούνταν από αντι-μπολσεβίκικες δυνάμεις και περιλάμβανε το συμβιβαστικό σοσιαλιστικό κόμμα. Αυτή η Επιτροπή Σωτηρίας ήταν σε επαφή με τον Κερένσκι και με την υπόλοιπη Ρωσία και προσπαθούσε να την ξεσηκώσει εναντίον των Μπολσεβίκων. Ήμουν στη Δούμα εκείνο το απόγευμα. Έφυγα από το Σμόλνι γύρω στο μεσημέρι. Εκεί ένας άντρας έκανε δουλειά για δέκα και οι άνθρωποι έπεφταν κάτω από την κούραση, κοιμόντουσαν τρεις ήτέσσερις ώρες, σηκώνονταν ξανά και δούλευαν και όλοι ήταν κατηφείς και καταπονημένοι. Όταν πήγα στη Δούμα όλοι ένιωθαν μια χαρά· θεωρούσαν ότι οι Μπολσεβίκοι θα άντεχαν μονάχα τρεις ώρες. Καθίσαμε λίγο εκεί και ξαφνικά κοίταξα από το παράθυρο κάτω στη Λεωφόρο Νέφσκι και είδα να έρχεται μια διπλή σειρά στρατιωτών με ποδήλατα και είπα στον εαυτό μου «Ορίστε ο στρατός, τα νομοταγή συντάγματα έρχονται να συντρίψουν τους Μπολσεβίκους», και πήγα κάτω. Όλη η πόλη είχε βγει έξω. Οι στρατιώτες σταμάτησαν και παρατάχθηκαν για να ξεκουραστούν λίγο έξω από τη Δούμα και μετά από λίγο οι άνθρωποι άρχισαν να κάνουν ερωτήσεις: «Τι είστε;» «Α, είμαστε οι Λετονοί σκοπευτές». «Από πού έρχεστε;» «Ερχόμαστε απ’ το μέτωπο». «Τι θα κάνετε εδώ, θα καταλάβετε το Ινστιτούτο Σμόλνι και θα διώξετε τους Μπολσεβίκους;» Ένας Λετονός είπε, «Διάολε, όχι, είμαστε εδώ για να στηρίξουμε τα Σοβιέτ· εσείς να πάτε πίσω στη Δούμα, αν θέλετε».
Στη Δούμα – στη Λεωφόρο Νέφσκι η Δούμα σχημάτιζε αυτό που αποκαλούσαν Επιτροπή Σωτηρίας της Πατρίδας και της Επανάστασης. Αποτελούνταν από αντι-μπολσεβίκικες δυνάμεις και περιλάμβανε το συμβιβαστικό σοσιαλιστικό κόμμα. Αυτή η Επιτροπή Σωτηρίας ήταν σε επαφή με τον Κερένσκι και με την υπόλοιπη Ρωσία και προσπαθούσε να την ξεσηκώσει εναντίον των Μπολσεβίκων. Ήμουν στη Δούμα εκείνο το απόγευμα. Έφυγα από το Σμόλνι γύρω στο μεσημέρι. Εκεί ένας άντρας έκανε δουλειά για δέκα και οι άνθρωποι έπεφταν κάτω από την κούραση, κοιμόντουσαν τρεις ήτέσσερις ώρες, σηκώνονταν ξανά και δούλευαν και όλοι ήταν κατηφείς και καταπονημένοι. Όταν πήγα στη Δούμα όλοι ένιωθαν μια χαρά· θεωρούσαν ότι οι Μπολσεβίκοι θα άντεχαν μονάχα τρεις ώρες. Καθίσαμε λίγο εκεί και ξαφνικά κοίταξα από το παράθυρο κάτω στη Λεωφόρο Νέφσκι και είδα να έρχεται μια διπλή σειρά στρατιωτών με ποδήλατα και είπα στον εαυτό μου «Ορίστε ο στρατός, τα νομοταγή συντάγματα έρχονται να συντρίψουν τους Μπολσεβίκους», και πήγα κάτω. Όλη η πόλη είχε βγει έξω. Οι στρατιώτες σταμάτησαν και παρατάχθηκαν για να ξεκουραστούν λίγο έξω από τη Δούμα και μετά από λίγο οι άνθρωποι άρχισαν να κάνουν ερωτήσεις: «Τι είστε;» «Α, είμαστε οι Λετονοί σκοπευτές». «Από πού έρχεστε;» «Ερχόμαστε απ’ το μέτωπο». «Τι θα κάνετε εδώ, θα καταλάβετε το Ινστιτούτο Σμόλνι και θα διώξετε τους Μπολσεβίκους;» Ένας Λετονός είπε, «Διάολε, όχι, είμαστε εδώ για να στηρίξουμε τα Σοβιέτ· εσείς να πάτε πίσω στη Δούμα, αν θέλετε».
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
* Ο Τζον Ριντ ήταν αμερικανός σοσιαλιστής δημοσιογράφος, συγγραφέας του διάσημου βιβλίουΔέκα Μέρες που Συγκλόνισαν τον Κόσμο. Το παρόν είναι μια ομιλία του Ριντ στο Εργατικό Λύκειο του Μπρούκλιν, στις 10 Ιανουαρίου 1919. Περιέχεται στην Έκθεση της Επιτροπής Όβερμαν, σελ. 2758-61. Μετάφραση: Δάφνη Αναστασιάδη.
** Τα Ντοκουμέντα Σίσον είναι ένα σύνολο 68 ντοκουμέντων στα ρωσικά, παρουσιασμένων το 1918 από τον αντιπρόσωπο της Επιτροπής Δημόσιων Πληροφοριών των ΗΠΑ στην Πετρούπολη Έντγκαρ Σίσον, που υποτίθεται ότι απεδείκνυαν ότι οι Μπολσεβίκοι χρηματοδοτούνταν από τους Γερμανούς. Θεωρήθηκαν εξαρχής αναξιόπιστα και το 1956 ο Τζορτζ Κέναν τεκμηρίωσε αυτή την άποψη με ένα άρθρο του, όπου έδειχνε ότι πολλά γράμματα, αν και προερχόμενα από διαφορετικές πηγές, είχαν στην πραγματικότητα γραφτεί με την ίδια γραφομηχανή.
* Ο Τζον Ριντ ήταν αμερικανός σοσιαλιστής δημοσιογράφος, συγγραφέας του διάσημου βιβλίουΔέκα Μέρες που Συγκλόνισαν τον Κόσμο. Το παρόν είναι μια ομιλία του Ριντ στο Εργατικό Λύκειο του Μπρούκλιν, στις 10 Ιανουαρίου 1919. Περιέχεται στην Έκθεση της Επιτροπής Όβερμαν, σελ. 2758-61. Μετάφραση: Δάφνη Αναστασιάδη.
** Τα Ντοκουμέντα Σίσον είναι ένα σύνολο 68 ντοκουμέντων στα ρωσικά, παρουσιασμένων το 1918 από τον αντιπρόσωπο της Επιτροπής Δημόσιων Πληροφοριών των ΗΠΑ στην Πετρούπολη Έντγκαρ Σίσον, που υποτίθεται ότι απεδείκνυαν ότι οι Μπολσεβίκοι χρηματοδοτούνταν από τους Γερμανούς. Θεωρήθηκαν εξαρχής αναξιόπιστα και το 1956 ο Τζορτζ Κέναν τεκμηρίωσε αυτή την άποψη με ένα άρθρο του, όπου έδειχνε ότι πολλά γράμματα, αν και προερχόμενα από διαφορετικές πηγές, είχαν στην πραγματικότητα γραφτεί με την ίδια γραφομηχανή.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου