Οι φορολογούμενοι σώζουν την Proton Bank

www.enet.gr

Του ΜΠ. ΠΟΛΥΧΡΟΝΙΑΔΗ hpolychr@enet.gr

Και με λεφτά των ελλήνων φορολογουμένων θα γίνει η «διάσωση» της Proton Bank, συμφερόντων, μέχρι προ τινος, του επιχειρηματία Λαυρέντη Λαυρεντιάδη.

Δύο από τις τέσσερις τράπεζες που εκλήθησαν να συμμετάσχουν στην αύξηση του μετοχικού της κεφαλαίου δεν καταβάλλουν στο Δημόσιο την εισφορά του 10% από τις προνομιούχες μετοχές που αυτό κατέχει σε εκείνες, ποσό που ήταν εγγεγραμμένο στα έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού.
Ιδού πώς έχει η ιστορία: την Παρασκευή το απόγευμα, η Τράπεζα της Ελλάδος ανακοίνωσε ότι οι τράπεζες Εθνική, Eurobank, Alpha και Πειραιώς την ενημέρωσαν για την απόφασή τους ν' ανταποκριθούν θετικά στην πρόταση της Proton Bank, προκειμένου να συμμετάσχουν στην αύξηση του μετοχικού της κεφαλαίου μέσω μετατρέψιμου ομολογιακού δανείου ύψους 50 εκατ. ευρώ. Η αύξηση αυτή, σε συνδυασμό με την τοποθέτηση νέου διοικητικού συμβουλίου και επιτρόπου της ΤτΕ (πέραν αυτού που είναι διορισμένος από το Δημόσιο), πρακτικά αφαιρεί κάθε έλεγχο από τον Λ. Λαυρεντιάδη.
Ενώ, όμως, σχεδιαζόταν η διάσωση της Proton, πέντε τράπεζες (Εθνική, Αγροτική, Πειραιώς, Attica Bank και FBB) δεν απέδωσαν στο Δημόσιο την ετήσια εισφορά 10% που τους αναλογεί από τις προνομιούχες μετοχές που αυτό κατέχει στις ελληνικές τράπεζες. Να θυμίσουμε ότι η εισφορά αυτή θεσπίστηκε με το νόμο 3723/2008, γνωστό ως «νόμο Αλογοσκούφη», ο οποίος παρείχε το πρώτο πακέτο οικονομικής βοήθειας για τη στήριξη του τραπεζικού συστήματος, ύψους 28 δισ. ευρώ. Με αυτόν, το Δημόσιο απέκτησε προνομιούχες μετοχές συνολικής ονομαστικής αξίας 3,7 δισ. ευρώ με αντάλλαγμα ομόλογα και με τη συμφωνία ότι θα εισέπραττε κάθε χρόνο την εν λόγω απόδοση (10%).
Ετσι, ενώ για φέτος ο ετήσιος αρχικός στόχος του προϋπολογισμού ήταν έσοδα 376 εκατ. ευρώ, τελικά θα εισπραχθούν 192 εκατ. ευρώ, δηλαδή σχεδόν τα μισά. Τα 184 εκατ. ευρώ που δεν θα μπουν στον κρατικό κορβανά προστίθενται στη μεγάλη «τρύπα» των εσόδων, τα οποία η κυβέρνηση -κατά την προσφιλή τακτική της- θα αναζητήσει στις τσέπες των φορολογουμένων.
Εμμεσα, λοιπόν, οι φορολογούμενοι συμμετέχουν στη διάσωση της Proton, αφού η Εθνική και η Πειραιώς από τη μία δεν αποδίδουν το 10% που τους αντιστοιχεί -επιβαρύνοντας τον κρατικό προϋπολογισμό- και από την άλλη συγκαταλέγονται στους «σωτήρες» της τράπεζας Proton που ελέγχεται για την υπόθεση υπεξαίρεσης 51 εκατ. ευρώ από την Αρχή για την καταπολέμηση του βρόμικου χρήματος.
Με κάλυψη του ΓΛΚ
Οι τράπεζες επικαλούνται το νόμο περί ανωνύμων εταιρειών και την ανεπάρκεια κερδών για την μη καταβολή της εισφοράς, αλλά το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους σε σχετικό του σημείωμα «καλύπτει» τις τράπεζες κάνοντας λόγο για «ανεπάρκεια των ιδίων κεφαλαίων τους». Να θυμίσουμε ότι στα αρχικά πλάνα του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης ήταν η απορρόφηση της Proton Bank από την Attica Bank. Η εξέλιξη της Παρασκευής δεν αποκλείει κάποιο μελλοντικό deal αλλά, όπως σχολιάζουν τραπεζικά στελέχη, είναι προφανές ότι ο χρόνος πίεζε ιδιαίτερα στο να καλυφθεί το πρόβλημα της ρευστότητας στην Proton.
Χαρακτηριστικό είναι άλλωστε ότι η ίδια η τράπεζα είχε ενημερώσει στα μέσα Ιουλίου το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους ότι αδυνατεί να επιστρέψει 70 εκατ. ευρώ από αυτά που της είχαν κατατεθεί από τα διαθέσιμα του Δημοσίου (όπως είχε γράψει η «Ε» στις 3 Αυγούστου). Η «αδυναμία» αυτή της τράπεζας ήταν και ένας από τους λόγους που δύο διευθυντές του ΓΛΚ είχαν διαφωνήσει με την κατάθεση 160 εκατ. ευρώ στις 15 Ιουλίου. Ο άλλος λόγος ήταν ότι οι συνολικές καταθέσεις από τα διαθέσιμα του Δημοσίου στη συγκεκριμένη τράπεζα ξεπερνούσαν το όριο που έθετε ο νόμος κατά 92 εκατ. ευρώ.
Παρ' όλα αυτά, ο υπουργός Οικονομικών Ευ. Βενιζέλος είχε δώσει εντολή τότε να γίνει η κατάθεση. Οταν το θέμα ήρθε στη δημοσιότητα στις αρχές Αυγούστου, ο υπουργός έσπευσε να καλύψει την παρανομία αυτή με τροπολογία στο πολυνομοσχέδιο του ΥΠΟΙΚ, η οποία είχε αναδρομική ισχύ από το... 1997.