Το αποτέλεσμα των εκλογών της 17 Ιούνη και το ΚΚΕ (μέρος 4ο τελευταίο)

Aριστερά και πολιτική

ΑΝΑΣΥΝΤΑΞΗ, ΜΕΤΩΠΟ ΚΑΙ ΣΥΣΠΕΙΡΩΣΗ ΤΟΥ ΛΑΟΥ, Η ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΤΟΥ ΚΚΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΟΜΕΝΗ ΜΕΡΑ

Κριτική και ευθύνη

Το ποιο εύκολο πράγμα είναι να κάνουμε χωρίς όρους και ευθύνη κριτική. Κριτική και αναλύσεις επί αναλύσεων της κατάστασης για το ΚΚΕ, την πολιτική του κλπ. Δεν είναι όμως καθόλου εύκολο η κριτική να γίνεται με ηθική δέσμευση και λογική απαίτηση να ακολουθείται από επαρκή απάντηση στο πως θα διορθωθεί το λάθος που εντοπίζει η κριτική. Είναι άπειρες οι φορές που βλέπουμε την κριτική. Λίγες την πρακτικά εφαρμόσιμη πρόταση. Δυστυχώς στις ως τώρα κριτικές πληθωρίζουν οι στείρες κριτικές και είναι λίγες οι θετικές.

Για τους κομμουνιστές και τους μαρξιστές όμως δεν νοείται κριτική χωρίς πρόταση για λύση. Ακόμη και λάθος να είναι η πρόταση πρέπει να γίνεται και είναι 100 φορές καλύτερη από αυτή που δεν γίνεται. Άλλωστε σε μεγάλο βαθμό έτσι ξεχωρίζουν αυτοί που κάνουν κριτική για να βοηθήσουν το ΚΚΕ και αυτοί που κάνουν κριτική για να το πολεμήσουν.

Τα προηγούμενα μέρη της κριτικής μας περιείχαν ταυτόχρονα και προτάσεις διόρθωσης των αδυναμιών. Επισημάνθηκαν σοβαρά λάθη στην επικοινωνιακή πολιτική, επισημάνθηκαν σοβαρές οργανωτικές αδυναμίες και αδυναμίες σε πολλούς τομείς. Δεν θα επανέλθουμε. Τώρα θα πάμε μόνο στην πολιτική συμμαχιών και σε ζητήματα πρακτικών αναγκών του κομμουνιστικού κινήματος για τα μέτωπα.


Το μέτωπο και η στρατηγική συμμαχιών

Η πολιτική συμμαχιών αποτελεί πάντα κομβικό σημείο για την ανάπτυξη του κομμουνιστικού κινήματος. Η ιστορία του είναι πάντα συνυφασμένη με τα μέτωπα σε όλα τα επίπεδα είτε είναι πετυχημένα είτε όχι.

Τα μέτωπα δεν συγκροτούνται τυχαία ούτε πάνω σε ιδεολογική βάση. Είναι ταξικά, πολιτικά, κοινωνικά και συγκροτούνται για την λύση σημαντικών προβλημάτων (αντιθέσεων). Όσο μεγαλύτερο και οξύτερο είναι το πρόβλημα τόσο ευρύτερο είναι το εύρος των κοινωνικοπολιτικών και ταξικών δυνάμεων που πρέπει να συμμετέχουν για τη λύση του.

Χωρίς να μπούμε άλλο στη θεωρία των μετώπων θα λέγαμε ότι από την εκδήλωση της κρίσης το ζήτημα έγινε επιτακτικό και αυτό φαίνεται από την ένταση με την οποία οι ευρείες μάζες αποζητούν ένα μέτωπο των αριστερών ριζοσπαστικών δυνάμεων και του ΚΚΕ, προκειμένου να συγκροτηθεί ένας ισχυρός πόλος για έξοδο από την κρίση.

Αυτό που γινόταν αντιληπτό ήταν ότι με βάση την αντίθεση που είχε ο καθένας κατά νου να λύσει, έκτιζε και το αντίστοιχο μέτωπο. Έτσι ένας τεράστιος αριθμός προτάσεων για το τι μέτωπο πρέπει να γίνει και ποιο στόχο πρέπει να έχει κυκλοφορεί ήδη στους χώρους της αριστεράς και όχι μόνο.

Το θέμα εδώ είναι να εντοπισθεί η κυρίαρχη αντίθεση πάνω στην οποία θα χτιστεί το μέτωπο με τις παράγωγες αντιθέσεις που τη συγκροτούν. Η λύση αυτής της αντίθεσης πρέπει να είναι το κλειδί που λύνει και το πρόβλημα και ανοίγει τον δρόμο για την εξουσία της εργατικής τάξης και του λαού. Ένα μέτωπο που μόνο στόχο θα έχει να λύσει ένα επιμέρους πρόβλημα αφήνοντας άθικτο το σύστημα, στην ουσία θα του δώσει παράταση ζωής αναπαράγοντας τα αδιέξοδα.

Ποιο μέτωπο;

Ένα Αντιμονοπωλιακό Αντιιμπεριαλιστικό Δημοκρατικό Μέτωπο του εργαζόμενου λαού σήμερα, αποτελεί, όπως φαίνεται, την καλύτερη έκφραση του λαού στην κυρίαρχη αντίθεση του καπιταλισμού, δηλαδή στην αντίθεση λαός – μονοπώλια.

Μπορεί το όνομα του μετώπου να μη παίζει τον κυρίαρχο ρόλο αλλά όποιο και αν είναι, πρέπει να αντανακλά το περιεχόμενο. Το αντιφασιστικό μέτωπο, το παλλαϊκό μέτωπο, το ΕΑΜ, το δημοκρατικό μέτωπο (ΕΔΑ) κ.α που κατά καιρούς συγκροτήθηκαν, αντανακλούσαν την επίλυση της κυρίαρχης πολιτικής, ταξικής ή εθνικής αντίθεσης της εποχής τους. Αυτό απαιτείται να γίνει και σήμερα. Πχ το «αντικαπιταλιστικό μέτωπο» θεωρητικά είναι πιο προχωρημένο από τον αντιμονοπωλιακό διότι παραπέμπει κατευθείαν στη λύση της βασικής αντίθεσης του καπιταλισμού (κεφάλαιο – εργασία) παρακάμπτοντας την κυρίαρχη (μονοπώλια – λαός). Έτσι όμως σχεδόν όλα τα μεσαία στρώματα βγαίνουν πρακτικά εκτός μετώπου και μόνο σε ιδεολογική βάση θα υπάρχουν προσχωρήσεις σε αυτό από τα μεσαία στρώματα. Τα μέτωπα όμως δεν συγκροτούνται σε ιδεολογική βάση αλλά σε κοινωνικοπολιτική και αντανακλούν συμφέροντα τάξεων και στρωμάτων που έχουν άμεση ανάγκη και υλικό συμφέρον από την επίτευξη των στόχων τους.

Ενίοτε συγκροτούνται μέτωπα για επιμέρους κρίσιμες αντιθέσεις όπως η αποτροπή του φασισμού ή η αντιμετώπιση ξένου εισβολέα οπότε λαμβάνουν χώρα και οι ανάλογες μεταβολές στο εύρος των δυνάμεων που συμμετέχουν και στους στόχους. Αν για παράδειγμα τα πράγματα οξυνθούν πολύ και η αστική τάξη κατευθύνει τα πράγματα προς νέες μορφές φασισμού, θα είμαστε αναγκασμένοι να μεταθέσουμε το κέντρο συγκρότησης του μετώπου στον αντιφασιστικό άξονα για να περιλάβουμε και δυνάμεις που ενδιαφέρονται μόνο για τη απόκρουση του φασισμού. Σε μια τέτοια περίπτωση παρότι γνωρίζουμε ότι η τελική λύση είναι η ανατροπή των μονοπωλίων και της εξουσίας του κεφαλαίου, θα προταχθεί η αποτροπή του φασισμού. Το παράδειγμα αυτό αναφέρεται γιατί από πολλές πλευρές σημειώνεται ότι, τηρουμένων των αναλογιών, η χώρα μπήκε σε διαδικασίες αποσύνθεσης τύπου Δημοκρατίας της Βαίμάρης που έφερε τον Χίτλερ στην εξουσία και δεν αποκλείεται να τεθεί θέμα αντιφασιστικού μετώπου.


Οι πολιτικές δυνάμεις

Μπορεί σήμερα πράγματι να μην υπάρχει έδαφος συνεννόησης για ένα αντιμονοπωλιακό αντιιμπεριαλιστικό μέτωπο αλλά αυτά τα δεδομένα μπορούν να αλλάξουν και οι μικρές έστω οργανώσεις που μπορούν να συμφωνήσουν θα αποτελέσουν την μαγιά αλλά και την ψυχολογική δύναμη για πολλαπλάσια οφέλη για το μέτωπο. Έτσι η αποτίμηση πιθανών συμμάχων οργανώσεων πρέπει να γίνεται με βάση τις μελλοντικές ωφέλειες και όχι με στατική αποτίμηση. Οι πολιτικές αντιθέσεις που σήμερα παρουσιάζονται μπορούν σταδιακά να μπουν σε πρακτική δοκιμασία εξομάλυνσης στο συνδικαλιστικό, κοινωνικό και πολιτικό επίπεδο από τα κάτω ώστε να καλλιεργηθεί το έδαφος του μετώπου για να γίνουν κινήσεις από τα πάνω.

 
Το πρόγραμμα

Θα λέγαμε ότι με βάση τα προαναφερθέντα το περιεχόμενο του προγράμματος ενός μετώπου με προοπτική στην Ελλάδα σήμερα, δεν είναι άλλο από την ανάπτυξη σειράς αντιμονοπωλιακών αντιιμπεριαλιστικών και δημοκρατικών μέτρων τα οποία θα θέτουν επί τάπητος την επίλυση των κυριότερων αντιθέσεων και θα ανοίγουν προοπτικές χωρίς να παγιδεύουν την μετεξέλιξή του μέχρι την λαϊκή εξουσία. Αν π.χ. το πρόγραμμα δεν περιέχει στην προοπτική του την έξοδο της χώρας από την ΕΕ αλλά προβλέπει την παραμονή, ακόμη και να περιέχει προχωρημένα «επαναστατικά» μέτρα στο εργασιακό, το συνταξιοδοτικό κλπ αργά ή γρήγορα θα σκοντάψει στις υπερεξουσίες της ΕΕ και το μέτωπο ή θα υποταχθεί ή θα διαλυθεί.

Ήδη από πολλές πλευρές αλλά και εκατοντάδες αγωνιστές που αγωνιούν για την εξέλιξη των πραγμάτων, έχουν κατατεθεί σωρεία προτάσεων για το περιεχόμενο ενός μετώπου του εργαζόμενου λαού είτε σε ελάχιστο πρόγραμμα είτε σε γενικές αρχές και όλες αυτές μπορούν να αξιοποιηθούν από το ΚΚΕ και όσες δυνάμεις ενδιαφέρονται πραγματικά και όχι υποκριτικά για το μέτωπο. Φυσικά δεν μιλάμε εδώ για υποκριτικές ή ύποπτες προτάσεις «μετώπων» τύπου «αριστερής διακυβέρνησης» κλπ που μόνο στόχο είχαν την ψηφοθηρία σε βάρος του ΚΚΕ.

Το ΚΚΕ κλειδί του μετώπου


Χωρίς καμία αμφιβολία και χωρίς να κάνουμε αναλυτική τεκμηρίωση, το κλειδί για οποιοδήποτε αριστερό αντιμονοπωλιακό αντιιμπεριαλιστικό μέτωπο του εργαζόμενου λαού είναι σήμερα το ΚΚΕ. Χωρίς αυτό, μπορεί να γίνονται συνεχώς σχέδια, προγράμματα και προτάσεις αλλά μένουν πάντα στο χαρτί και σε καμιά περίπτωση δεν μπορούν να υλοποιηθούν.

 
ΤΙ ΝΑ ΚΑΝΟΥΜΕ;

Οι πρακτικές συγκρότησης του μετώπου

Ό,τι και να γράψουμε ό,τι και να πούμε, όποιες θεωρίες και να κάνουμε, το κρίσιμο σημείο συγκρότησης οποιουδήποτε ριζοσπαστικού αριστερού μετώπου είναι οι πάντα πρακτικές που ακολουθούνται για τη συγκρότησή του. Πρακτικές αποκλεισμού από ιδεολογικούς λόγους για μικρές διαφορές ή πρακτικές παράβλεψης μεγάλων διαφορών κατά τη συγκρότηση των μετώπων ή κατά τη λειτουργία τους, μπορεί να το οδηγήσουν ή στην αφυδάτωση ή σε διαλυτικές μικροαστικές καταστάσεις.

Αυτό που καταλογίζουν πολλοί από τους φίλους του ΚΚΕ στις πρακτικές του για το μέτωπο είναι η στενή αντίληψη της συγκρότησής του. Οι μετωπικές οργανώσεις όπως ΠΑΜΕ, ΠΑΣΕΒΕ, ΜΑΣ, ΠΑΣΥ, ΟΓΕ κ.α. που στηρίζει το ΚΚΕ είναι μεν προϋπόθεση προώθησης μετωπικών θέσεων αλλά η μεταξύ τους ενότητα δεν συγκροτεί μέτωπο. Η βάση τους, παρά τις διακηρύξεις, ήταν πρακτικά η ιδεολογική ενότητα με το ΚΚΕ. Αυτό ακύρωνε στην ουσία την έννοια του μετώπου. Το ίδιο και με τις Λαϊκές Επιτροπές οι οποίες συγκροτήθηκαν από κομμουνιστές αλλά δεν ανοίχτηκαν σε ευρείες μάζες με αποτέλεσμα να αποτελέσουν κλειστές ομάδες που αδυνατούν να παίξουν αποφασιστικό πολιτικό και κοινωνικό ρόλο στον χώρο τους.

Το κρίσιμο σημείο είναι οι πρακτικές συγκρότησης μετώπου να ανοιχτούν με πρωτοβουλία του ΚΚΕ σε ευρείες μάζες με ανοικτά προσκλητήρια και χωρίς φανερά η αφανή ιδεολογικοπολιτικά εμπόδια. Το πιο βασικό στοιχείο αυτής της πρακτικής δεν είναι οι διακηρύξεις αλλά το περιεχόμενο που θα δίνεται στις οργανώσεις βάσης αυτών των μετωπικών οργανώσεων και κυρίως η δημιουργία κλίματος ελεύθερης ανάπτυξης πρωτοβουλιών και ευθυνών από του νεοεισερχόμενους. Έτσι θα αναπτύξουν νέες καινοτομικές ιδέες δράσης και ταυτόχρονα θα μπουν στη φωτιά της μάχης η οποία είναι η μόνη που μπορεί να σφυρηλατήσει τις συνειδήσεις και να τους κάνει αποφασισμένα ή και πρωτοπόρα μέλη του μετώπου.

Όσον αφορά τις σύμμαχες οργανώσεις, οι αρχές κάθε μετώπου για την ισοτιμία και τον σεβασμό της διαφορετικότητας μέσα στην ενότητα του μετώπου είναι γνωστές δεν χρειάζεται εδώ να αναφερθούν. Εκείνο που προέχει είναι οι πρακτικές πρωτοβουλίες να μαζευτούν όσες δυνάμεις υπάρχουν σε ένα ενιαίο μέτωπο του εργαζόμενου λαού που θα λειτουργήσει πολλαπλασιαστικά και όχι αθροιστικά. Οι χθεσινές εχθρότητες πρέπει να επανεκτιμηθούν με βάση τις σημερινές ανάγκες συγκρότησης μετώπου ώστε να διερευνηθεί έξω από αντιπαλότητες και το ελάχιστο έδαφος συγκρότησης μετώπου.

Σε κάθε περίπτωση το μέτωπο δεν αλλάζει την φυσιογνωμία των οργανώσεων που συμμετέχουν και, φυσικά, το ΚΚΕ διατηρεί όχι μόνο την αυτοτέλειά του μέσα στο μέτωπο, όπως και κάθε οργάνωση, αλλά διατηρεί και το σύνολο των στόχων και την ιστορική του αποστολή που ξεπερνά τα όρια του μετώπου.

Η αισιοδοξία μας

Ένα Κομμουνιστικό Κόμμα που η ψυχή του είναι επαναστατική δεν προσκυνά, δεν υποκύπτει, δεν πεθαίνει. Μπορεί να φαίνεται ότι λυγίζει κάποιες στιγμές, μπορεί να πανηγυρίζουν οι αντίπαλοι ότι το εξαφάνισαν ή το εξόντωσαν αλλά αυτό ξεπετάγεται πάντα μπροστά τους πρωτοπόρο, μαχητικό, ανυπότακτο. Δεν είναι κάποιο υπερφυσικό ή μεταφυσικό φαινόμενο. Είναι απολύτως φυσικό και στηρίζεται στη συνεχή αναπαραγωγής της βασικής αντίθεσης του καπιταλισμού, της αέναης αναγέννηση της ταξικής σύγκρουσης της εργατικής τάξης με το κεφάλαιο και της ανάγκης της να απαλλαγεί επιτέλους από την εκμετάλλευση.

Με βάση αυτή τη γενική αρχή η αναγέννηση δεν είναι μόνο αναγκαία αλλά και αντικειμενική διαδικασία. Ποιο είναι το ζητούμενο; ΟΙ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΕΣ! Αυτοί οι πρωτοπόροι μαχητές παντός καιρού. Αυτοί μόνο μπορούν να ανατρέψουν τα δεδομένα και να υλοποιήσουν τους πόθους του λαού και την νομοτέλεια της ανατροπή της εξουσίας του κεφαλαίου μέσα από τους καθημερινούς αγώνες και την οργάνωση του λαού στις μάχες αυτές.

Πράγματι, ο λαός αυτή τη στιγμή για να δει «φως στο τούνελ» της κρίσης και να συσπειρωθεί γύρω από ένα σκοπό, έχει άμεση ανάγκη από μια πρωτοπορία αγωνιστών που έχουν αποφασίσει όλες τις θυσίες προκειμένου να την απαλλάξουν από την εκμετάλλευση. Αυτή η πρωτοπορία γεννιέται μόνο μέσα από τους αγώνες.

Το ανθρώπινο δυναμικό

Υπάρχει εκτός ΚΚΕ ένας τεράστιος αριθμός δυνάμεων που τον αποτελούν ριζοσπάστες αριστεροί, πρώην μέλη του κόμματος, φίλοι του κόμματος, δημοκράτες αγωνιστές, μαχητές κοινωνικών και τοπικών αγώνων, μαχητές της εργατικής τάξης, των ΕΒΕ, των αγροτών, των νέων, των συνταξιούχων που αναμένουν ένα γενναίο προσκλητήριο από το ΚΚΕ για να ανοίξουν μια νέα σελίδα αγωνιστικών δεσμών μαζί του στους σημερινούς αγώνες.

Αυτό είναι το ανθρώπινο δυναμικό που μπορεί να αποτελέσει τη βασική δύναμη του Αντιμονοπωλιακού Αντιιμπεριαλιστικού, Δημοκρατικού Μετώπου.

Το ζήτημα εδώ έχει δύο πλευρές απλές, λιτές αλλά και μεγάλες. Το πρώτο είναι το γενικό προσκλητήριο που δεν θα εξαιρεί και δεν θα προϋποθέτει τίποτα πέρα από τα ελάχιστα που αποδίδει ο τίτλος του μετώπου και το δεύτερο, το άμεσο άνοιγμα πρακτικών διαδικασιών συγκέντρωσης όλων αυτών των ανθρώπων σε τοπικές οργανωτικές μορφές, οι οποίες θα μπορούσαν να είναι και οι Λαϊκές Επιτροπές με νέο ευρύ περιεχόμενο και οι Εργατικές Επιτροπές στους εργασιακούς χώρους.

Δεν είναι καθόλου ανάγκη η συμφωνία σε ιδεολογικά, και ειδικά πολιτικά ζητήματα για το μέτωπο. Αρκεί να συνενώνονται οι δυνάμεις στους κεντρικούς στόχους και να εκπονούν από κοινού πλάνα αγωνιστικής υλοποίησής τους.
Ένα τέτοιο μέτωπο με συμμετοχή μεγάλου αριθμού μαχητών της αριστεράς θα αποτελέσει το έδαφος ανάδειξης νέων πρωτοπόρων λαϊκών αγωνιστών οι οποίοι θα αποτελέσουν και τη δεξαμενή άντλησης νέων μελών και στελεχών για το ΚΚΕ. Χωρίς αυτό το ευρύ έδαφος, η άντληση εφεδρειών και νέων δυνάμεων θα είναι πάντα μια βασανιστική υπόθεση και θα σκοντάφτει στην απόσταση που χωρίζει τις απαιτήσεις ενός μέλους του κόμματος από τους απλούς ανθρώπους που δεν έχουν ψηθεί σε μάχες. Το πρόβλημα φάνηκε καθαρά στην αδυναμία του ΚΚΕ να κεφαλαιοποιήσει τα αποτελέσματα των αγωνιστικών κινητοποιήσεών του στα χρόνια της κρίσης.

Προσκλητήριο

Καταλήγοντας για το τι πρέπει να γίνει άμεσα, θεωρούμε ότι το ΚΚΕ σαν το κλειδί της συγκρότησης Αντιμονοπωλιακού, Αντιιμπεριαλιστικού Δημοκρατικού Μετώπου του εργαζόμενου λαού που θα περιλάβει όλες τις δυνάμεις της ριζοσπαστικής αριστεράς και των κοινωνικών δυνάμεων που ακουμπάνε τα συμφέροντά τους σε αυτό, πρέπει:


• Να μελετήσει τις ως τώρα αδυναμίες και αποτυχίες των μετωπικών πολιτικών σε πολιτικό και κυρίως πρακτικό επίπεδο.
• Να αναμορφώσει την πολιτική και πρακτική συμμαχιών με βάση τα συμπεράσματα και τις λενινιστικές αρχές συμμαχιών, συγχρονίζοντας το περιεχόμενο των προτάσεων και του ελάχιστου προγράμματος στις σημερινές ανάγκες.
• Να απευθύνει με γενναιότητα καρδιάς ένα πλατύ προσκλητήριο σε όλες τις δυνάμεις που μπορούν και θέλουν να συγκροτήσουν αυτό το μέτωπο.
• Να προσκληθούν όλα τα μέλη και στελέχη του ΚΚΕ που βρέθηκαν για διάφορους λόγους εκτός ΚΚΕ και δεν στρατεύθηκαν σε αντι-ΚΚΕ πολιτικές να επανασυνδεθούν με το κόμμα με οποιαδήποτε πρόσφορη οργανωτική μορφή πέρα από την ένταξή τους σε μετωπικές οργανώσεις.
• Να προσκληθεί η νεολαία να αναλάβει το βαρύ έργο να πρωτοπορήσει στους αγώνες μαζί με την εργατική τάξη και με νέες ιδέες και δράσεις να δώσει στον λαό το αίσθημα ότι με αποφασιστικότητα, συγκεκριμένη στόχευση και συστράτευση, μπορεί να βγει νικητής από αυτή τη μάχη.

Αυτό το προσκλητήριο το αναμένουν όχι μόνο οι αγωνιστές της αριστεράς και οι φίλοι του ΚΚΕ αλλά και ευρείες μάζες που δυνητικά μπορούν να ενταχθούν στο μέτωπο και στον κοινό αγώνα.


(*)Σημείωση. Ο συγγραφέας του κειμένου δεν έχει καμία οργανωτικού χαρακτήρα σύνδεση με το ΚΚΕ και οι απόψεις του είναι προσωπικές.