Φλαμένκγο θανάτου με τράπεζες και ΕΚΤ

sofokleous10

Τον κίνδυνο αναζωπύρωσης της κρίσης χρέους στην περιφέρεια της ευρωζώνης υπογράμμισε η άνοδος των επιτοκίων με τα οποία δανείστηκε πρόσφατα η Ισπανία. Συγκεκριμένα, στη δημοπρασία που έγινε την προηγούμενη εβδομάδα, στις 4 Απρίλη, οι ισπανικές αρχές μόλις και μετά βίας μπόρεσαν να συγκεντρώσουν τα 2,6 δισ. ευρώ που επεδίωκαν, καταβάλλοντας επιτόκιο ύψους 5,7%, δηλαδή μία μονάδα και πλέον υψηλότερα από το επιτόκιο που είχαν εξασφαλίσει τον Ιανουάριο. Η είδηση προκάλεσε πτώση των τιμών των μετοχών την επομένη σε όλη την Ευρώπη.

Απαντώντας σε αυτές τις ανησυχίες η κυβέρνηση του Μαριάνο Ραχόι ανακοίνωσε την Δευτέρα 9 Απριλίου ένα επιπλέον πακέτο μέτρων λιτότητας, θέλοντας με αυτό τον τρόπο να δείξει στις αγορές την δέσμευσή της σε μια μακροχρόνια πολιτική μείωσης του δημοσιονομικού ελλείμματος. Η υπόσχεσή της είναι πως το έλλειμμα του κρατικού προϋπολογισμού το 2013 θα βρίσκεται στο επίπεδο του 3% και φέτος στο 4,4%, από 9,2% που ήταν πέρυσι. Για να μην υπάρξει καμιά παρέκκλιση απ’ αυτό το στόχο ανακοινώθηκαν την Δευτέρα επιπλέον περικοπές ύψους 10 δισ. ευρώ που θα προέλθουν κυρίως από την παιδεία και την υγεία. Επίσης ιδιωτικοποιήσεις τραπεζών και άλλων δημόσιων επιχειρήσεων. Αίσθηση προκάλεσε το γεγονός ότι η είδηση των περικοπών έφτασε στα δημοσιογραφικά γραφεία μέσω μιας ανακοίνωσης στις 5.00 το απόγευμα…

Τον κώδωνα κινδύνου για το δημόσιο χρέος της χώρας έκρουσε ο ίδιος ο πρωθυπουργός, Μαριάνο Ραχόι, υπογραμμίζοντας την δυναμική του, καθώς φέτος αναμένεται να κλείσει στο 80% του ΑΕΠ από 68,5% που ήταν το 2011. Άμεσος κίνδυνος ωστόσο δεν υφίσταται καθώς η χώρα έχει ήδη στους τρεις πρώτους μήνες του έτους καλύψει το 47% των ετήσιων αναγκών δανεισμού της. Δεν είναι αναγκασμένη επομένως να βγει άμεσα στην αναζήτηση ρευστού και να συναντήσει την απροθυμία ή την επιφυλακτικότητα των αγορών.

Ο κίνδυνος ωστόσο παραμένει και το χειρότερο είναι πως πρόκειται για …τριπλό κίνδυνο. Ειδικότερα, οι ανάγκες του ισπανικού δημοσίου καλύπτονται κατά μεγάλο μέρος από το εσωτερικό, τις ισπανικές τράπεζες. Με βάση δημοσίευμα της τράπεζας Barclays συγκεκριμένα τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο οι ισπανικές τράπεζες αγόρασαν ομόλογα ύψους 39 δις. ευρώ, όταν οι γερμανικές και οι γαλλικές αγόρασαν αντίστοιχα ομόλογα αξίας 8 και 6 δις. ευρώ. «Αυτό το γεγονός φέρνει την τύχη των ισπανικών τραπεζών εγγύτερα με την τύχη της κυβέρνησης, το χρέος της οποίας αυξάνεται με ταχείς ρυθμούς καθώς το έλλειμμα του προϋπολογισμού παραμένει υψηλό και η οικονομία συρρικνώνεται – μια κατάσταση που εξακολουθεί να προκαλεί ανησυχία στους επενδυτές των αγορών μετοχών και ομολόγων» έγραφε η Wall Street Journal το Σαββατοκύριακο. Ο κίνδυνος επομένως είναι σαφής: Τράπεζες και ισπανικό δημόσιο να παρασύρουν ο ένας τον άλλο, σε ένα ενδεχόμενο απότομης επιδείνωσης της κρίσης χρέους, με αποτέλεσμα να απαιτηθούν εκατοντάδες δισεκατομμύρια εν μια νυχτί για να μην επεκταθεί η κρίση.

Το ντόμινο μάλιστα επεκτείνεται κι εκτός των ισπανικών συνόρων καθώς οι ισπανικές τράπεζες είναι οι …καλύτεροι πελάτες της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Υπολογίζεται ειδικότερα ότι το 47% όλου του δανεισμού της ΕΚΤ έχει καταλήξει σε ισπανικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Οι ισπανικές τράπεζες είχαν και το ρεκόρ στο πλαίσιο του τριετούς δανεισμού ύψους 1 τρις ευρώ, ο οποίος ολοκληρώθηκε σε δύο δόσεις, τον Δεκέμβριο και τον Φεβρουάριο, στο πλαίσιο των Long-Term Refinancing Operations. Επομένως, αν συμβεί το απευκταίο και η Ισπανία προσφύγει στον μηχανισμό διάσωσης και δει στη συνέχεια την πιστοληπτική της θέση να υποβαθμίζεται, σχετικά ανάλογη φθορά θα υποστεί και η ΕΚΤ η οποία αυτομάτως θα μετατραπεί σε προβληματική τράπεζα (bad bank)!